باغ مرجان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سکونتگاه حاجیان ایرانی در دوره‌های معاصر می باشد.
باغ مرجان یکی از سه
باغ در جنوب
بقیع و
مسجد النبی بود که به دست
نخاوله • (گروهی از شیعیان مدینه) اداره می‌شد.
برخی گزارش‌ها این باغ را موقوفه
امام حسن یا
امام زین العابدین علیهما السلام دانسته‌اند.
قدیم‌ترین گزارش درباره باغ مرجان که به دوران عثمانی و به سال۱۳۰۳ق./۱۸۸۵م. بازمی‌گردد، آن را در کوچه جنائز و کنار دیوار بَرانی (دیوار خارجی) از دیوارهای شهر مدینه معرفی می‌کند. در این دوره، باغ به فردی به نام
مرجان آغا سلیم ، کلیددار حرم نبوی، تعلق داشت و به دست شیعیان نخاوله ساکن در باغ‌های پیرامون شهر اداره می‌شد.
نایب الصدر شیرازی (م.۱۳۴۴ق.) در سفر خود به مدینه به سال ۱۳۰۵ق. از بر‌گزاری مجلس
روضه در منزل مرجان آغا در باغ‌های محله نخاوله گزارش داده که با شرکت بسیاری از
عرب و
عجم و ترکان همراه بوده است.
در این دوره، باغ مرجان از حالت
موقوفه بیرون آمده و به
ملک خصوصی تبدیل گشته است.
در گزارش‌های دوران سعودی، این باغ جای سکونت حاجیان
شیعه به ویژه ایرانیان بود. در سفرنامه‌ای مربوط به سال۱۳۳۴ش. از این باغ به عنوان باغی وقف زائران یاد گشته و اشاره شده که آنان از آب
استخر باغ برای استحمام و شست‌وشو استفاده می‌کردند.
ابوالفضل توکلی بینا، رئیس سازمان حج در سال‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ش. در خاطرات سفر
حج خود به سال ۱۳۳۹ش. از این باغ به عنوان سکونتگاه حاجیان یاد کرده است.
در گزارشی دیگر، به تخت‌هایی در این باغ برای
اجاره دادن به حاجیان ساکن در آن اشاره شده است.
این باغ در گسترش‌های چندباره، از میان رفته است. در جایگاه آن‌که اکنون در خیابان جنوبی
مسجد النبی و پشت ساختمان اصلی دادگاه‌های شهر
مدینه است، نشانی از آن دیده نمی‌شود.
با کاروان عشق در سال ۷۲:
رسول جعفریان ، تهران، مشعر، ۱۳۷۲ش؛
پنجاه سفرنامه حج قاجاری :به كوشش رسول جعفريان، تهران، نشر علم، ۱۳۸۹ش؛
رسائل فی تاریخ المدینه (وصف
المدينه):ميرزا موسي افندي، به كوشش حمد الجاسر، رياض، دار اليمامه؛
سفرنامه حج و راهنمای حجاج :
حسین ذوالقدر شجاعی ، تهران، خرمي، ۱۳۳۴ش؛
میقات حج (فصلنامه):تهران، حوزه نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت.
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله«باغ مرجان».
