• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

باخع (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: بخع (مفردات‌قرآن).


باخع:
(فَلَعَلَّکَ باخِعٌ نَّفْسَکَ)
«باخع» از مادّه‌ «بخع» (بر وزن بخش) به معنای هلاک کردن خویشتن از شدت غم و‌ اندوه و به تعبیر دیگر «دق مرگ نمودن» است. این تعبیر نشان می‌دهد که تا چه‌اندازه پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نسبت به مردم دلسوز و در انجام رسالت خویش اصرار و پافشاری داشت؛ و از این که می‌دید تشنه‌کامانی در کنار چشمه زلال قرآن و اسلام نشسته‌اند و باز از تشنگی فریاد می‌کشند، ناراحت بود.



(فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ عَلَى آثَارِهِمْ إِن لَّمْ يُؤْمِنُوا بِهَذَا الْحَدِيثِ أَسَفًا) (گویی می‌خواهی، خود را به خاطر اعمال آنها از غم و‌ اندوه هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاورند!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه بخوع و بخع به معنای کشتن و هلاک کردن است. این آیه و دو آیه بعدش در مقام خرسندی و تسلی خاطر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است، و حرف فاء که بر سر آیه آمده برای تفریع کلام بر کفر و انکار ایشان به آیات‌ خدا است که از آیات قبلی استفاده می‌شد. و معنای آیه چنین است: مثل اینکه بوی این می‌آید که از شدت‌ اندوه بر اعراض کفار از قرآن و انصرافشان از شنیدن دعوتت، خودت را از بین ببری. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۱۰.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۹۷.    
۳. کهف/سوره۱۸، آیه۶.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۳۸۲.    
۵. شعراء/سوره۲۶، آیه۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۲۰۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۹۴.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۳۳۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۲۳۹.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۹.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۲۰.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «باخع»، ص۹۳.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره کهف | لغات قرآن




جعبه ابزار