باب (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
باب (به فتح باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای در و مدخل است.
جمع
باب،
أَبْواب است.
باب به معنای در و مدخل است.
به مواردی از
باب که در
قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(لَا تَدْخُلُوا مِنْ بابٍ واحِدٍ وَ ادْخُلُوا مِنْ اَبْوابٍ مُتَفَرِّقَةٍ) «از یک در وارد نشوید و از درهای متفرق وارد شوید.»
این کلمه شامل تمام امکنه است گویند: بَابُ اَلْبَيْتِ، بَابُ الدَارِ و بَابُ المَدینَةِ.
(فَتَحْنا عَلَیْهِمْ اَبْوابَ کُلِّ شَیْءٍ) «وسایل رسیدن به هر شیء را در اختیارشان قرار دادیم.»
چون
باب وسیله وصول و دخول به محل است گویند: این علم
باب فلان علم است یعنی با این میتوان به آن رسید و از اینجاست که
رسول خدا (صلّیاللَّهعلیهوآله) فرمود:
«اَنَا مَدِینَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِیٌ بَابُهَا.» راغب در معنی آن گوید: به وسیله
علی به شهر علم رسیده میشود.
بنابراین در این آیه باید گفت وسایل مراد است.
(فَفَتَحْنا اَبْوابَ السَّماءِ بِماءٍ مُنْهَمِرٍ) «درهای آسمان را با آبی که میریخت گشودیم.»
ظاهرا در اینجا «اَبْواب» برای نشان دادن کثرت ریزش آب است گویی آسمان برای ریختن آب مانند درهایی باز شده بود.
(وَ فُتِحَتِ السَّماءُ فَکانَتْ اَبْواباً) (و
آسمان گشوده مىشود و به صورت درهاى متعددى در مىآيد.)
این آیه در بیان احوال
آخرت است گویا مراد از آن این باشد که در آن روز آسمان به طوری مفتوح و منبسط میشود که همه جایش
باب میگردد و در نتیجه آسمانی نمیماند.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «باب»، ج۱، ص۲۴۶.