ایولوخیو
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ایولوخیو،
راهب و رهبر آشوبگران عربهای غیراصیل
مسیحی قرن سوم قمری بود که در
قرطبه اندلس میزیست. از مهمترین فعالیتهای وی مبارزه با فرهنگ اسلامی بود.
ایولوخیو، رهبر آشوبگران عربهای غیراصیل
مسیحی بود؛ که در دوران حکومت
امیر عبدالرحمن دوم پسر حکم و پسرش امیرمحمد در قرطبه میزیست. وی
راهبی از دودمان عربهای غیراصیل و ثروتمند بود که چند
برادر داشت، یکی از آنها در امور دولتی و بقیه به تجارت اشتغال داشتند. رویآوری جوانان مسیحی به فراگیری
زبان عربی و فرهنگ آن بهجای زبان لاتینی (که زبان
کتاب مقدس و شیوه قدیسان بود) بر ایولوخیو گران آمد. از اینرو خواست به هر راهی شده از این استقبال جلوگیری کند و آنان را به خواندن زبان لاتین وادارد و برای اینکار، شعری به زبان لاتین با همان وزن و قافیه اشعار عربی برای آنها سرود، اما این کوشش با ناکامی مواجه شد. از آن زمان به بعد مبارزه او با فرهنگ اسلامی به مبارزه علیه
اسلام مبدل گشت. او راهبان افراطی پیرو خویش را نیز به اینکار ترغیب کرد. براساس این سیاست، راهبان به مجامع عمومی؛ مانند مساجد و میادین که محل اجتماع مردم بود، میرفتند و علناً به
پیامبر اسلام ناسزا میگفتند.
مسلمانان، راهبان را دستگیر کرده، یک یک نزد
قاضی میبردند. قاضی نیز سعی میکرد تا آنان را مجاب کند از کردارشان دست بردارند؛ ولی راهب نمیپذیرفت. در نتیجه به دستور قاضی
اعدام میشد. قربانی این جریان جنون آمیز و انتحاری عدهای از مردان، زنان و راهبان بودند. پس از این جریانات بود که در سال ۲۳۷ ق/ ۸۵۲ م امیر عبدالرحمان دوم مجمعی دینی تشکیل داد و اسقفهای
اندلس را به ریاست سراسقف اشبیلیه «سویل» در «
کوردوبا» برای بحث درباره این حرکت فرا خواند. این مجمع با صدور بیانیهای، اقدامات مسیحیان افراطی را محکوم کرد و آن را خلاف تعالیم کلیسا و خروج علیه
کلیسا دانست. حکومت با دستگیری «ایولوخیو» و پیروانش و به زندان انداختن آنها، آرامش را به مملکت بازگرداند.
در دوره حکومت
امیرمحمد بن عبدالرحمن «ایولوخیو» آزاد شد و به اسقفی شهر «
طلیطله» منصوب شد. ولی دیرزمانی نگذشت که به «
کوردوبا» بازگشت تا به فعالیت سابق خویش ادامه دهد. اینجا بود که، امیرمحمد دیگر درنگ را جایز ندانست و در یازدهم مارس ۸۵۹ م مصادف با سال ۲۴۵ ق دستور
قتل او را صادر کرد. پیدایش این حرکت دینی افراطی که توسط «ایولوخیو» صورت گرفت، نتیجه پذیرش فرهنگ عرب از سوی جوانان مسیحی و علاقه به فراگیری زبان عربی از سوی آنان در اسپانیا بود.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۵۲۶.