• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ایام نحر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



روزهای قربانی کردن در منی و غیر منی را ایّام نَحر می‌گویند که روزهای دهم و یازدهم و دوازدهم ذی‌حجه است و از آن در باب حج سخن گفته‌اند.



از مناسک حج تمتع،قربانی کردن در منی است. قربانی کردن قبل از ایّام نحر برای حاجی جایز نیست و کفایت نمی‌کند. بنابر قول منسوب به مشهور، قربانی کردن در روز عید واجب و تأخیر آن برای غیر معذور حرام است؛ لیکن در صورت تأخیر، قربانی کردن در باقی مانده ایاّم ذیحجّه کفایت می‌کند. برخی، قربانی کردن در روز عید را واجب ندانسته و آن را در تمام ایّام ذیحجّه (از روز عید تا آخر) جایز دانسته‌اند. هرچند گفته‌اند: در روز عید افضل است.
[۴] براهین الحج ج۳، ص۲۹۴-۲۹۶.
برخی دیگر گفته‌اند: کسی که به جهت عذری نتوانسته در روز عید قربانی کند، می‌تواند تا پایان ایام تشریق قربانی کند و در صورت استمرار عذر، تا آخر ذیحجّه فرصت دارد.
[۵] المعتمد فی شرح المناسک ج۵، ص۲۱۳ ـ ۲۱۴.
[۶] التهذیب فی مناسک العمرة و الحج ج۳، ص۱۸۸- ۱۸۹.

برخی، ایّام نحر را در قربانی واجب چهار روز (از روز عید تاپایان ایام تشریق) دانسته و تأخیر آن را از روز چهارم، جز برای معذور حرام دانسته‌اند.


در قربانی مستحب، ایّام نحر در منی چهار روز از روز عید و در غیر منی سه روز است.


دوم از واجبات (در روز عید قربان): قربانی کردن است‌ و باید یکی از چهارپایان سه‌گانه: شتر و گاو و گوسفند باشد و گاومیش (جزء) گاو است و سایر حیوانات جایز نیست و افضل شتر، سپس گاو است. و یک قربانی از طرف دو نفر یا بیشتر به طور شریکی در حال اختیار، کفایت نمی‌کند، و در حال اضطرار، کفایت آن اشکال دارد، پس احتیاط (واجب) آن است که هم شرکت باشد و هم روزه (بگیرند).

۳.۱ - بعد از رمی جمره عقبه روز عید بودن

احتیاط (واجب) آن است که قربانی بعد از رمی جمره عقبه باشد، و احتیاط (واجب) آن است که از روز عید تاخیر نیفتد. و اگر به جهت عذر یا بدون آن تاخیر بیندازد احتیاط (واجب) آن است که در ایّام تشریق ذبح کند، وگرنه در بقیه ماه ذیحجه (قربانی نماید). و قربانی کردن از عبادات است که نیّت در آن همانند آن‌ها معتبر است. و در قربانی کردن، نیابت جایز است و نیّت را نایب می‌کند، و احتیاط (مستحب) آن است که منوب عنه هم نیّت نماید. و بنابر احتیاط (واجب) باید نایب شیعه باشد بلکه خالی از قوت نیست. و همچنین است در ذبح کفّاره‌ها.

۳.۲ - شک در جامع شرایط بودن قربانی بعد از ذبح

اگر بعد از ذبح شک کند که آیا جامع شرایط بوده یا نه، به شکّش اعتنا نمی‌کند. و اگر در صحت عمل نایب شک نماید، اعتنا نمی‌کند. و اگر شک کند که آیا نایب قربانی کرده یا نه، لازم است علم پیدا کند که ذبح کرده است و گمان کافی نیست. و اگر نایب بر خلاف آنچه شرع مقدس در اوصاف و یا در ذبح معیّن کرده عمل نماید پس اگر می‌دانسته و عمداً چنین کرده ضامن است و اعاده واجب است و اگر نمی‌دانسته یا از روی‌ فراموشی و بدون عمد چنین کرده، چنانچه برای کارش مزدی دریافت نموده بازهم ضامن است و اگر تبرّعاً اقدام کرده معلوم نیست که ضامن باشد، و در هر دو فرض مساله واجب است اعاده شود.


۱. الحدائق الناضرة ج۱۷، ص۷۶-۸۲.    
۲. جواهر الکلام ج۱۹، ص۱۳۳-۱۳۴.    
۳. جامع المدارک ج۲، ص۴۵۴-۴۵۵.    
۴. براهین الحج ج۳، ص۲۹۴-۲۹۶.
۵. المعتمد فی شرح المناسک ج۵، ص۲۱۳ ـ ۲۱۴.
۶. التهذیب فی مناسک العمرة و الحج ج۳، ص۱۸۸- ۱۸۹.
۷. مناسک الحج(سید محمد صادق روحانی)ص۱۴۹.    
۸. جواهر الکلام ج۱۹، ص۲۲۳-۲۲۵.    
۹. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج‌۱، ص۴۷۱، کتاب الحج، القول فی واجبات منی، الثانی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۱۰. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج‌۱، ص۴۷۳، کتاب الحج، القول فی واجبات منی، مسالة۱۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۱۱. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج‌۱، ص۴۷۳، کتاب الحج، القول فی واجبات منی، مسالة۱۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۷۸-۷۷۹.    
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    






جعبه ابزار