اِحْتِکار (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَكْر (به فتح حاء و سکون کاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای حبس کردن طعام برای زیادی قیمت است.
این لفظ در
قرآن مجید به کار نرفته ولی سه مورد از آن در «
نهج البلاغه» و همه در
نامه مالک اشتر آمده است.
حَكْر (بر وزن عقل) به معنای حبس کردن طعام برای زیادی قیمت است.
تحکّر و احتکار نیز به همان معنی است
«احتکر الطعام: جمعه و احتبسه انتظارا لغلائه.» «
حُكْره» (به ضم اوّل) اسم است از احتکار.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
حضرت علی (علیهالسلام) در نامهایی به
مالک اشتر فرموده:
«فَمَنْ قارَفَ حُكْرَةً بَعْدَ نَهْيِكَ إِيّاهُ فَنَكِّلْ وَ عاقِبْ فِي غَيْرِ إِسْراف » (هر کس بعد از نهی تو، مباشرت به احتکار کند او را تنبیه و عقوبت کن بدون اسراف و زیادهروی ...)
حضرت به مالک اشتر در مورد منع احتکار فرموده:
«فَامْنَعْ مِنَ الاْحْتِكارِ، فَإِنَّ رَسُولَ اللهِ (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) مَنَعَ مِنْهُ» (از احتکار منع کن که
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) آن را حرام کرده است.)
حضرت علی (علیهالسلام) به مالک اشتر فرموده:
«وَ احْتِكاراً لِلْمَنافِعِ.» (احتكار موادّ مورد نياز مردم.)
این لفظ در قرآن مجید به کار نرفته ولی سه مورد از آن در «نهج البلاغه» و همه در نامه مالک اشتر آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حکر»، ج۱، ص۲۹۲.