• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اِحتِیال (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: اِحتِیال (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: حول (مفردات‌قرآن)، حِوَل (لغات‌قرآن).


اِحتِیال (به کسر همزه و تاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای حيله، تدبير كردن و كار را از وجهى به وجهى بر گرداندن است.
از این مادّه یک مورد در نهج‌البلاغه آمده است.


اِحتِیال
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۶.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ص۲۶۶.    
[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۵۹.    
به معنای حيله و تدبير كردن و كار را از وجهى به وجهى بر گرداندن است.


موردی که در «نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - بِاحْتِيال - خطبه ۱۹۵ (وصف خداى تعالى)

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در وصف خدای تعالی فرموده:
«وَ ظَهَرَ فَبَطَنَ، وَ بَطَنَ فَعَلَنَ، و دانَ وَ لَمْ يُدَنْ، لَمْ يَذْرا الْخَلْقَ بِاحْتِيال، وَ لاَ اسْتَعانَ بِهِمْ لِكَلاَل.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۰، خطبه ۱۹۵.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۴، خطبه ۱۹۰.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۰۹، خطبه۱۹۵.    

«او ظاهر و باطن و باطن و ظاهر، و جزا داده و مجازات نشده، مخلوق را با تدبير و تفكر خلق نكرده و براى از بين بردن ملال و رنجى از آن‌ها كمک نگرفته است.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۸۱، خطبه۱۹۵.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۴.    

(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۸.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۶۳۴.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۹۴.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۴.    
)


از این مادّه یک مورد در نهج‌البلاغه آمده است.
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۰، خطبه ۱۹۵.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۶.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ص۲۶۶.    
۳. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۵۹.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۰، خطبه ۱۹۵.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۴، خطبه ۱۹۰.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۰۹، خطبه۱۹۵.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۸۱، خطبه۱۹۵.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۴.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۸.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۶۳۴.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۹۴.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۴.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۰، خطبه ۱۹۵.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «احتیال»، ج۱، ص۳۱۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 195 نهج البلاغه
جعبه ابزار