اَعْتَدَتْ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَعْتَدَتْ:
(اَعْتَدَتْ لَهُنَّ مُتَّکَاً) اَعْتَدَتْ: در اصل از مادّه
«عَتاد» به معنی «مهیّا و فراهم شدن» و نیز به معنی ذخیره کردن است و
«اعتاد» به معنی آماده کردن و حاضر ساختن آمده است.
«
راغب» در
مفردات میگوید: کلمه «اَعْتَدْنا» در آیه ۱۸
سوره نساء از مادّه «عَتاد» است یا این که اصلش از «اعددنا» بوده که یکی از دو دال به تاء تبدیل شده است.
و باز در آیه ۳۷ سوره نساء میخوانیم:
(... وَ اَعْتَدْنا لِلْکافِرینَ عَذاباً مُهیناً) «... و برای
کافران عذابی خوارکننده مهیّا کردهایم.»
این کلمه در آیات دیگر نیز به همین معانی آمده است.
به موردی از کاربرد
اَعْتَدَتْ در
قرآن، اشاره میشود:
(فَلَمّا سَمِعَتْ بِمَکْرِهِنَّ اَرْسَلَتْ اِلَیْهِنَّ وَ اَعْتَدَتْ لَهُنَّ مُتَّکَاً وَ آتَتْ کُلَّ واحِدَةٍ مِّنْهُنَّ سِکّینًا وَ قالَتِ اخْرُجْ عَلَیْهِنَّ فَلَمّا رَاَیْنَهُ اَکْبَرْنَهُ وَ قَطَّعْنَ اَیْدیَهُنَّ وَ قُلْنَ حاشَ لِلّهِ ما هَذا بَشَرًا اِنْ هَذا اِلاّ مَلَکٌ کَریمٌ) (هنگامی که
همسر عزیز
نیرنگ آنها را شنید، به سراغشان فرستاد و برای آنها پشتی گرانبها و مجلس باشکوهی فراهم ساخت و به دست هر کدام، کاردی برای بریدن میوه داد و به یوسف گفت: «بر آنان وارد شو! » هنگامی که چشمشان به او افتاد، او را بسیار با شکوه و زیبا یافتند و بیتوجه دستهای خود را بریدند و گفتند: «
منزّه است
خدا! این بشر نمیباشد؛ این جز یک
فرشته بزرگوار نیست!»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: کلمه اعتدت به معنای تهیه دیدن و آماده کردن است، یعنی برای هر یک از آن زنان تکیهگاهی (متکایی) مهیا کرد و
متکاء -به ضم میم و تشدید تاء- اسم مفعول از
اتکاء و منظور از آن پشتی و یا تخت و یا هر چیزی است که به آن تکیه شود، هم چنان که در خانههای بزرگان مرسوم بوده البته این کلمه به معنای ترنج که یک نوع میوه است نیز
تفسیر شده و بعضی آن را
متکا -به ضم میم و سکون تاء و بدون همزه- قرائت کردهاند و بعضی
متکا -به ضم میم و تشدید تاء و بدون همزه- قرائت کردهاند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اَعْتَدَتْ»، ج۳، ص۹۵.