اَثْنَاء (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَثْنَاء (به فتح الف) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای وسط و میانه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) هنگام
تهدید خوارج و
تشویق آنان به
توبه و ... از این استفاده نموده است.
اَثْنَاء (به فتح الف)
به معنای وسط و میانه آمده، که ظاهرا این وجه تسمیه به این جهت است که دو طرف وسط، به یکدیگر عطف می‌شوند.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) هنگام تهدید خوارج و تشویق آن‌ها به توبه، فرمود ه است:
«فانا نذیر لکم ان تصبحوا صرعی باثناء هذا النهر و باهضام هذا الغائط علی غیر بینّة من ربّکم»؛
«شما را از اين بيم مى‌دهم: نكند بدون دليلى از پروردگارتان، و با دستى تهى از مدرك روشن، جسد شما در كنار اين نهر و در اين گودال بيفتد».
شاید منظور از واژه «
اثناء» اطراف باشد و یا آن‌که
نهر، آب نداشته است.
واژه «
مثانی» جمع «
مثنّیه» یعنی عطف شونده‌ها. در رابطه با اجتماع مردم به بيعت آن حضرت فرموده:
«فَتَدَاکُّوا عَلَیَّ تَدَاکَّ الاِْبِلِ الْهِیمِ یَوْمَ وِرْدِهَا، قَدْ اَرْسَلَهَا رَاعِیهَا، وَخُلِعَتْ مَثانیها، حَتَّی ظَنَنْتُ اَنَّهُمْ قَاتِلیَّ، اَوْ بَعْضُهُمْ قَاتِلُ بَعْض لَدَیَّ»؛
«ازدحام کردند بر بیعت من مانند ازدحام
شتران عطشان به وقت آب خوردن، مانند شترانی که ساربان رهاشان کرده و عقالشان (طنابی که با آن پای شتر را می‌بندند) برداشته شده است، گمان کردم که مرا خواهند کشت یا در پیش من بعضی، بعضی را خواهد کشت».
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «أثناء»، ص۱۹۱.
