اهل ریبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اهل شرّ و
فساد و همچنین فرد مشکوک را اهل رِیبه می‌گویند و از آن در بابهای
تجارت،
شهادات و
حدود سخن گفتهاند.
ریبه در لغت به معنای
تهمت،
بدگمانی و شک آمده است.
اهل ریبه به کسی گفته میشود که به لحاظ رفتارِ مشکوکی که از وی سرمیزند مورد اتهام و بدگمانی دیگران است.
از این رو، به کسانی که در
جامعه مرتکب خلاف میشوند اهل ریبه گفته میشود؛ زیرا رفتار بد آنان در جامعه موجب سلب اطمینان دیگران نسبت به ایشان میگردد و آنان را در کارهایشان در موضع شک و اتهام قرار میدهد. در روایاتی به بدعتگذار اهل ریبه اطلاق شده است
چنان که به انسانهای شرور و فسادگر در اجتماع نیز اهل ریبه گفته میشود.
غیبت اهل ریبه (انسانهای شرور و بدعتگذار) و بازگویی کارهای ناشایست و عقاید باطل و انحرافی آنان،
جایز، بلکه به انگیزه آگاهی دادن به
مسلمانان جهت دوری گزیدن از ایشان و در دام فتنه و فساد آنان نیفتادن،
واجب است.
هرگاه
گواهان در موضع اتّهام (اهل ریبه) باشند، بر
قاضی مستحب است بین آنان جدایی بیندازد، تا هریک به تنهایی گواهی دهد.
آیا در تحقق عنوان محارب پیشینه اهل ریبه (شرور و مفسد) بودن شرط است یا نه؟ قول مشهور عدم اشتراط است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۶۹-۷۷۰.
