• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امّ‌قرفه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



فاطمه بنت ربیعه معروف به "اُمّ‌قرفه"، از قبیله فزاره، در میان اعراب جاهلیت جایگاه ویژه‌ای داشت. او و قبیله‌اش، با غارت اموال کاروان مسلمانان و توطئه برای قتل پیامبر، درصدد نابودی اسلام برآمدند. سرانجام در سال ششم هجری، ام‌قرفه در جنگ با سریه زید بن حارثه، کشته شد.



‌ام قرفه، فاطمه دختر ربیعة بن بدر بن عمرو فزاری، با مالک بن حذیفة بن بدر ازدواج کرد و سیزده پسر به دنیا آورد. اولین آنها «قرفه» نام داشت به همین جهت مادرش به این کنیه خوانده شد. پسران او همه از بزرگان قبیله خویش بودند.


اُمّ‌قرفه، در میان اعراب جاهلیت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بود، چنان‌که به او در خصوص عزت و مناعت طبع، مثل می‌زدند و می‌گفتند: فلانی ارجمندتر از اُمّ قرفه است. اگر میان غطفان مشاجره‌ای در می‌گرفت، ‌ام قرفه روسری خود را بر نیزه‌ای می‌بست و آن را میان آنان برمی‌افراشتند و آنان تن به صلح می‌دادند. ‌


ام‌قرفه در تجهیز نیرو علیه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) کوشا بود. بنابر نقل منابع، او چهل تن از خویشان و نسل خویش را مامور کرده بود تا به مدینه رفته و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را به قتل برسانند.


در سال ششم هجری، زید بن حارثه در حالی که مقداری اموال از اصحاب رسول‌خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را به همراه داشت، برای تجارت، به سوی شام حرکت کرد. در نزدیکی «وادی‌القری»، گروهی از قبیله فزاره او و یارانش را به سختی مضروب کردند، و سپس تمام کالاهای آنها را به غارت بردند. زِید بن حارِثه در این واقعه از مرگ نجات پیدا کرده، خود را به مدینه و به حضور پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) رساند و ماجرای حمله به کاروان و یارانش را به پیامبر گزارش داد.


رسول‌خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به دلیل حمله به کاروان مسلمانان و توطئه و برنامه‌ریزی برای قتل ایشان و به طور کلی نابودی دین اسلام، در رمضان سال ششم هجری، زید بن حارثه را در راس یک سریّه به سوی او و قبیله‌اش فرستاد. ام قرفه، در این جنگ اسیر و پس از آن به دست یکی از مسلمانان کشته شد.


۱. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۷۱.    
۲. واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۵۶۴.    
۳. ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۲، ص۶۱۷.    
۴.ابن سعد، محمد، طبقات الکبری، ج۲، ص۶۹.    
۵. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۲، ص۶۴۳.    
۶. ابن سید، محمد، عیون الاثر، ج۲، ص۱۵۰-۱۵۱.    
۷. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ج۳، ص۲۶۱.    
۸. واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۵۶۴.    
۹.ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶۹.    
۱۰. واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۵۶۵.    
۱۱. صالحی الشامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد، ج۶، ص۹۹.    



عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگران پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۱۱۰.






جعبه ابزار