امر به اعتدال (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند در
قرآن کریم انسان را به رعایت
میانه روی سفارش نموده است.
امر
خداوند به رعایت
اعتدال:
۱. «ذلک ومن یعظم حر مات اللـه فهو خیر له عند ر به واحلت لکم الانعام الا ما یتلی علیکم فاجتنبوا الر جس من الاوثان واجتنبوا قول الزور : (
مناسک حج) این است! و هر کس برنامه‌های الهی را بزرگ دارد، نزد پروردگارش برای او بهتر است! و چهارپایان برای شما
حلال شده، مگر آنچه (ممنوع بودنش) بر شما خوانده می‌شود. از پلیدیهای بتها اجتناب کنید! و از سخن باطل بپرهیزید! »
و جمله و من یعظم حرمات اللّه فهو خیر له ، تحریک و
تشویق مردم است به تعظیم حرمات خدا. و حرمات خدا همان امورى است که از آنها
نهی فرموده ، و براى آنها حدودى معین کرده که
مردم از آن حدود تجاوز نکنند، و به ماوراء آنها قدم نگذارند، پس تعظیم آن حدود همین است که از آنها تجاوز نکنند.
۲. «حنفاء للـه غیر مشر کین به ومن یشر ک باللـه فکانما خر من السماء فتخطفه الطیر او تهوی به الر یح فی مکان سحیق: (برنامه و مناسک حج را انجام دهید) در حالی که همگی خالص برای خدا باشد! هیچ گونه همتایی برای او قائل نشوید! و هر کس همتایی برای خدا قرار دهد، گویی از آسمان
سقوب کرده، و پرندگان (در وسط هوا) او را می‌ربایند؛ و یا تندباد او را به جای دوردستی پرتاب می‌کند! »
(حنفاء) جمع (حنیف) به معنى کسى است که از گمراهى و انحراف به
استقامت و
اعتدال تمایل پیدا کند، و به تعبیر دیگر بر صراط مستقیم گام بر دارد (زیرا (حنف) - بر وزن صدف - به معنى تمایل است ، و تمایل از هر گونه
انحراف نتیجه اش قرار گرفتن بر
صراط مستقیم است.
۳. «وَمَا أُمِرُ‌وا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّـهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ: و به آنها دستوری داده نشده بود جز اینکه خدا را بپرستند در حالی که دین خود را برای او خالص کنند و از شرک به توحید بازگردند، نماز را برپا دارند و زکات را بپردازند؛ و این است آیین مستقیم و پایدار! »
علامه در تفسیر المیزان در ذیل آیه می فرماید: حنفاء جمع حنیف است و حنیف به معناى چیزهایى است که از دو طرف(
افراط و
تفریط)، به وسط مى آیند، و بدان سو متمایل مى شوند. و معناى اینکه مردمى براى خدا حنفاء باشند این است که از اغیار (یعنى آلهه و
بتها) به سوى خدا مایل گردند.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۵۲، برگرفته از مقاله «امر به اعتدال».
