• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خبّاط (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




خَبّاط (به فتح خاء و باء مشدد) از واژگان نهج البلاغه و صیغه مبالغه از خابط است به معنی بسیار رونده بدون بصیرت. مُخْتَبِط (به ضم میم و سکون خاء و فتح تاء و کسر باء) یعنی کسی‌که در مغزش بی‌رویه‌گی و اختلال هست.



خَبّاط صیغه مبالغه از خابط است به معنی بسیار رونده بدون بصیرت. مُخْتَبِط کسی‌که در مغزش بی‌رویه‌گی و اختلال هست.


امام علی (علیه‌السلام) در رابطه با قاضیان نادان و بی‌تقوی فرموده: اگر راى صواب دهد مى‌ترسد كه خطا باشد و اگر خطا كند اميد دارد در واقع صواب باشد. «جَاهِلٌ خَبَّاطُ جَهلات، عَاش رَكَّابُ عَشَوَات» «نادان است، راه رونده بدون هدایت نادانی‌ها (ظلمات) است، ضعیف چشم است و سوار شونده امور بدون بصیرت.» (شرح‌های خطبه: ) عَشَوَات جمع عشوه به معنی سوار شدن بدون بصیرت می‌باشد. آن حضرت به اشعث بن قیس که رشوه آورده بود فرموده: «أَمُخْتَبِطٌ أَمْ ذُوجِنَّة، أَمْ تَهْجُرُ» (آيا دستگاه ادراكت به هم ريخته؟ يا دیوانه شده‌اى؟ و يا هذيان مى‌گويى؟) (شرح‌های خطبه: ) که در گذشت.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۲۴۵.    
۳. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۱۹، ص۲۳۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۳، خطبه ۱۷.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۴۹، خطبه ۱۷.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۹، خطبه ۱۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷، خطبه ۱۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۱۸.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۲۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱، ص۵۹۰.    
۱۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۷-۲۵۸.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۳.    
۱۳. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۱، ص۲۹۳.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۵۵، خطبه ۲۲۳.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۴۵، خطبه ۲۲۰.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۷، خطبه ۲۲۴.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۳، خطبه ۲۲۴.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۵.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۸-۱۵۹.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۸، ص۴۱۸-۴۱۹.    
۲۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۹۶.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۴۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خبّاط»، ج۱، ص۳۲۵.    






جعبه ابزار