• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

الیم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مفردات نهج البلاغه (جلد ۱)

الیم یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای دردناک می‌باشد که در بیان حضرت امیر (علیه‌السلام) نسبت به تبین شدّت برخی از سختی‌ها از این واژه استفاده شده است.


الیم به معنای دردناک آمده است. برخی آن‌را به معنی فاعل «مؤلمه» گرفته‌اند، ولی ظاهراً صفت مشبهّه است و دلالت بر دوام دارد و شاید صیغه مبالغه باشد.

جمع الم، آلام آید چنان‌که حضرت علی (علیه‌السلام) در بیانی فرموده‌اند: «و بات ساهرا فی غمرات الآلام؛
[۱] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۳، حکمت۸۳.    
شب را در سختی‌های آلام بی‌خواب به روز آورد.»
اسم تفضیل آن این کلمه «آلم» آید، که آن وجود مبارک در بیانی دیگر، از این کلمه استفاده نموده است: «و صبرت من کظم الغیظ علی امرّ من العلقم و آلم للقلب من و خز الشفّار؛
[۲] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۶، خطبه۲۱۷.    
از خوردن خشم بر تلخ‌تر از زیتون تلخ و دردآورتر از تیزی چاقوها صبر کردم.»
[آن در ابن میثم
[۳] بحرانی، ابن میثم، شرح نهج البلاغه ابن هیثم، ج۴، ص۴۹، بی‌جا، بی‌تا.    
و عبده
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة، ج۲، ص۲۲۸، بی‌جا، مطبعة الإستقامة، بی‌تا.    
«حزّ» آمده است.]

۱. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۳، حکمت۸۳.    
۲. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۶، خطبه۲۱۷.    
۳. ↑ بحرانی، ابن میثم، شرح نهج البلاغه ابن هیثم، ج۴، ص۴۹، بی‌جا، بی‌تا.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ج۲، ص۲۲۸، بی‌جا، مطبعة الإستقامة، بی‌تا.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «الیم»، ص۵۹-۶۰.    


رده‌های این صفحه : صبر | مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
جعبه ابزار