أَلْو (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَلْو (به فتح الف و سکون لام) و
أَلْی (به فتح الف و سکون لام) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای تقصیر و کوتاهی است.
در بیان
حضرت علی (علیه‌السلام) نسبت به
امام مجتبی (علیه‌السلام) و
معاویه به کار رفته است.
أَلْو (بر وزن عقل) و
اَلْی به معنای تقصیر و کوتاهی، آمده است.
«
اَلا فی الاَمر اَلوََا وَ اَلیا: قَصَّر فیه.»
این ماده از باب افعال و باب افتعال و باب تفعّل چنان‌که در اقرب الموارد هست، به معنی قسم خوردن آید.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
آن حضرت (علیه‌السلام) در رابطه با امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) می‌نویسد:
«وَ اعْلَمْ يا بُنَيَّ أَنَّ أَحَداً لَمْ يُنْبِىءْ عَنِ اللهِ سُبْحانَهُ كَما أَنْبَأَ عَنْهُ نَبِيُّنا (صلى‌الله‌عليه‌وآله) فَارْضَ بِهِ رائِداً، وَ إِلَى النَّجاةِ قائِدَاً، فَإِنّي لَمْ آلُكَ نَصيحَةً.» «پسرم! بدان هيچ كس از خدا همچون
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) خبر نياورده است. بنابر اين رهبرى او را بپذير! و در طريق نجات و رستگارى، او را قائد خويش انتخاب كن! من از هيچ اندرزى درباره‌ات كوتاهى نكرده‌ا.»
یعنی من در نصیحت تو کوتاهی نکردم.»
همچنین حضرت علی (علیه‌السلام) به معاویه می‌نویسد:
«فَإِنّي أولي لَكَ بِاللهِ أَلِيَّةً غَيْرَ فاجِرَة، لَئِنْ جَمَعَتْني وَ إِيّاكَ جَوامِعُ الاَْقْدارِ لا أَزالُ بِباحَتِكَ حَتَّى يَحْكُمَ اللهُ بَيْنَنا وَ هُوَ خَيْرُ الْحاكِمينَ.» یعنی «من در رابطه با تو به خدا قسم می‌خورم قسم راست، اگر پیشامدها مرا با تو روبرو کند تا آخر کار و آنچه
خدا خواهد در مقابل تو خواهم ایستاد.»
«الیّه» نیز به معنی
سوگند است.
از این مادّه فقط سه مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «الی»، ص۷۲.
