المسائل الطبیة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«المسائل الطبیة»، کتابی است که درباره احکام و استفتاءات پزشکی به قلم آیت‌الله
سید صادق حسینی شیرازی و به
زبان عربی نگاشته شده است. این کتاب، در پی سؤالات متعددی که پزشکان از آیت‌الله شیرازی داشته‌اند و ایشان بدان‌ها جواب داده‌اند، شکل گرفته است.
این کتاب، از سلسله نگاشته‌های ارتباطی فقه با دانش‌های پیرامون خود است. البته در دسته بندی، این کتاب را بایست از جمله نگاشته‌های فقهی به حساب آورد تا نگاشته‌ای پزشکی.
کتاب «المسائل الطبیة»، دارای فصول و بخش‌های متعدد و مجزا نیست، بلکه بیشتر به سلسله مقالاتی پیرامون علم پزشکی و دیدگاه
اسلام و
شیعه درباره آن شبیه است تا کتابی بر اساس ساختاری منطقی و فصول و بخش‌های مرتب و مجزا. مؤلف، در این اثر کوشیده به مسائل پزشکی به صورت مختصر و به شیوه سؤال و جواب بپردازد.
می‌توان گفت این کتاب در دو بخش تدوین یافته است:
بخش اول، دربرگیرنده مباحثی همچون «
قرآن و دانش پزشکی»، «پزشکی نزد
اهل بیت » و... است و بخش دوم،
احکام پزشکی و مسائل مرتبط با پزشک و پزشکی و پاسخ‌هایی را که آیت‌الله شیرازی به سؤالات پزشکان داده‌اند، در بر دارد.
قسمت دوم کتاب، خود دارای دو بخش است. در بخش اول- که بیشترین حجم کتاب را به خود اختصاص داده است- به مسائل رایج و عمومی پزشکی و احکام آنها و در بخش دوم به مسائل جدید (مستحدثه)، همانند تغییر جنسیت،
پیوند اعضاء، تلقیح و... پرداخته شده است.
گرچه، کتاب، به صورت سؤال و جواب است، ولی گاه مؤلف محترم، از اشاره به استدلال‌هایی- هرچند مختصر- دریغ نمی‌ورزد؛ مثلا در پاسخ به این سؤال که گاه کارکنان زن بیمارستان‌ها زینت و آرایش خود را نمی‌پوشانند و آیا نگاه- بدون
شهوت و ریبه- به آنها جایز است؟ نوشته‌اند: آرایش و زینت برای
زنان و نگاه به آنها برای بیماران جایز نیست. ایشان برای پاسخ به قسمت اول سؤال به
آیه «و لا یبدین زینتهن»
و برای پاسخ به قسمت دوم به آیه «قل للمؤمنین یغضوا من ابصارهم»
استناد کرده‌اند.
نمونه‌های دیگر این گونه استدلالات را می‌توانیم در ضمن مطالب دیگر مشاهده کنیم.
اهمیت این اثر و آثاری از این دست- در نگاه موضوع شناسانه و درعین حال فقیهانه به مسائل مورد ابتلای
جامعه است.
از سوی دیگر، این نگاشته به مباحثی می‌پردازد که در کتب فقهی استدلالی رد پایی از آنها نمی‌بینیم و نحوه نگرش به آنها- هرچند به صورت مختصر و بدون بررسی استدلال- برای دانشجویان
فقه ، قابل استفاده است و از سویی می‌تواند زمینه ساز تحقیقات فقهی بعد از خود باشد.
کتاب، همراه با مقدمه‌ای که گویا به قلم ناشر آن است، در ۱۷۶ صفحه منتشر شده است. مقدمه این اثر، پیرامون اهمیت دانش پزشکی، مسئولیت پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌ها و رویکرد دانش فقه به دانش پزشکی است. در انتهای کتاب، فهرست موضوعات این اثر تنظیم شده است. در پاورقی‌ها به آدرس
آیات و روایاتی که در متن کتاب آمده و توضیح واژگان دشوار پرداخته شده است.
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
