المجدی فی انساب الطالبین (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
كتاب «المجدي في أنساب الطالبيين» از جمله آثارى است كه در موضوع
علم الأنساب نگاشته شده و بسيارى از بزرگان علم الانساب بدان استناد جسته اند؛چه اين كه اين اثر از قدمت زيادى برخوردار است و در سده پنجم هجرى تأليف شده است.
وجه تسميه اين كتاب آن است كه مؤلف آن را براى
مجدالدولة أحمد از
سادات فاطمی و نقيب مصر در زمان فاطميان نگاشت.
در اين كتاب شجره نامه علويان و طالبيان كه در اثر ظلم و جنايات حاكمان ستمكار به نقاط دوردست شرق و غرب عالم اسلامى هجرت كرده و پراكنده شده بودند، و برخى از ايشان در برخى نقاط به عنوان امير و حاكم و يا امام مفترض الطاعة در رأس جامعه و در مقام حكومت تامّه قرار مىگرفتند، بيان شده است.
المجدی ابتدا به اجمال و گويا به عنوان تبرك از نسب پيامبر(ص) سخن گفته و سپس به انساب خاندان
ابوطالب مى پردازد. سه قسمت اصلى كتاب مشتمل بر سه فرزند ابوطالب يعنى
علی (ع) و
جعفر و عقيل است كه طبعاً از اين ميان، شرح خاندان اميرالمؤمنين (ع) حجم بيشترى را به خود اختصاص مى دهد.
مؤلف در ابتداى بيان انساب آن حضرت به اشاره از دختران او نام برده و سپس به اعقاب امام حسن و امام حسين (عليهماالسلام)، اعقاب محمد حنفيه، اعقاب عباس بن على و عمر الاطرف كه جدّ مؤلف است مى پردازد.
جايگاه ائمه دوازده گانه شيعه نيز در اين كتاب روشن است: ذيل اعقاب امام حسين، آنگاه
امام سجاد ، آن گاه امام باقر (عليهم السلام) تا آخرين امام كه به ترتيب ذيل فرزندان هر امام به آنان پرداخته است.
مؤلف ضمن بيان انساب هر امام، شرح بسيار مختصرى از آن بزرگان ارائه كرده اما در باره امام دوازدهم به شرح و بسط بيشتر مىپردازد.
المجدى در زمان حيات مؤلّف خود از شهرت و اعتبار كافي برخوردار بوده و در شرق و غرب عالم اسلامى رواج داشته است، اين اثر، متنى درسى و كلاسيك در
علم أنساب بوده و نسّابه ها قرائت آن را بر مشايخ لازم مى شمرده اند.
پس از «
منتقلة الطالبیّه » نيز در ديگر كتب أنسابى كه در قرن پنجم يا قرن ششم تأليف شده است از قبيل
لباب الأنساب بیهقی ، و
الفخری سیّد اسماعیل مروزی بدان استناد و از آن نقل شده است.
كتاب حاضر مشتمل بر مقدمه اى از
آیت اللّه مرعشی نجفی است كه با عنوان «
المجدی فی حیاةصاحب المجدی » به شرح حال مؤلف مى پردازد. نيز مقدمه اى مفصل در ابتداى كتاب و تعليقات و توضيحاتى در پايان آن به قلم محقق اثر آقاى
دکتر احمد مهدوی دامغانی آمده است.
نرم افزار سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی