القراءات القرآنیه تاریخ و تعریف (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب القرءآت القرآنیه تاریخ و تعریف
تالیف دکتر عبد الهادی الفضلی در زمینه
علوم قرآنی می‌باشد.
کتاب پیرامون یکی از مسائل علوم قرآنی یعنی موضوع
قرائت‌های مختلف (و قاریان آنها) نوشته شده است. مؤلف که از قرآن پژوهان معاصر است در این کتاب با روشی جدید و با استفاده از روایات مختلف موضوع اختلاف
قرائت‌ها را بررسی نموده است وی در فصل اول کتاب، سیر تطور
قرائت‌ها را متذکر شده و برای آن ۱۶ مرحله ذکر کرده و می‌گوید از مرحله دهم به بعد (که
قرن سوم است) مساله تالیف و تدوین کتاب در این باره صورت گرفته و در مراحل قبلی بیشتر جنبه آموزشی داشته است در فصل دوم
قرائت را تعریف و آن را به
متواتر و شاذ تقسیم کرده، در فصل سوم مصادر
قرائت‌ها را ذکر نموده در فصل چهارم عوامل اختلاف
قرائت‌ها و وجوه آن را تشریح می‌کند و یکی از عوامل اختلاف در
قرائت را این می‌داند که
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم
مسلمانان را ملزم به
قرائت واحد نکرده و آنها را در
قرائت قرآن آزاد گذاشته است در فصل پنجم و ششم ملاک در اختیار
قرائت‌ها را توضیح می‌دهد و از آنجا که
قرائت قرآن با
علم تجوید رابطه نزدیکی دارد در فصل هفتم نقش تجوید در
تلاوت قرآن را توضیح داده، امور مربوط به تجوید و ضوابط آن را بیان می‌کند.
با توجه به ویژگی‌های این کتاب و بیان مطالب بصورت خلاصه، این کتاب می‌تواند منبع مناسبی برای تدریس بحث
قرائت باشد.
۱- فصل اول: در این فصل سیر تطور و مراحل مختلف
قرائت‌ها را توضیح می‌دهد و برای آن ۱۶ مرحله ذکر کرده، و مرحله دهم و یازدهم را ابتدای تالیف در این زمینه دانسته و برخی از کتاب‌های تالیف شده را به ترتیب تاریخ نام می‌برد.
۲- فصل دوم: در این فصل پیرامون این موضوع بحث می‌کند که آیا قرآن و
قرائت هر دو یک چیز هستند و یا دو
حقیقت متفاوت و متغایرند، در این باره اقوال علماء را ذکر می‌کند.
۳- فصل چهارم: در این فصل پیرامون اختلاف
قرائت و وجوه آن بحث نموده، می‌گوید تمام اختلاف
قرائت‌ها به هفت وجه برمی‌گردد آنگاه عوامل اختلاف در
قرائت‌ها را توضیح می‌دهد و یکی از آنها را اختلاف لغات دانسته است.
۴- فصل پنجم: در این فصل ملاک اختیار
قرائت‌ها را بحث می‌کند و توضیح می‌دهد که چرا فلان
قاری در میان
قرائت‌ها، یک
قرائت را به
اجتهاد خود انتخاب نموده است.
۵- فصل هفتم: در این فصل رابطه بین تجوید و علم
قرائت و تفاوت آنها را بحث نموده و نقش تجوید در
قرائت صحیح قرآن را ذکر می‌کند
کتاب دارای هفت فصل می‌باشد که فهرست مطالب آن به قرار زیر است:
فصل اول: سیر تطور
قرائت‌ها
فصل دوم: تعریف
قرائت‌ها. شامل:
اقسام
قرائت‌ها/ تفاوت بین
قرائت شاذ و متواتر/ و تفاوت بین
قرائت و قرآن
فصل سوم: مصادر
قرائت‌ها
فصل چهارم: اختلاف
قرائت‌ها و اسباب آنها
فصل پنجم: اختیار در
قرائت‌ها
فصل ششم: مقیاس قرآنی (در
قرائت‌ها) شامل:
متواتر بودن
قرائت/ مطابق با رسم الخط بودن/ و موافقت با قواعد عربی بودن
فصل هفتم:
قرائت‌ها و تجوید.
کتاب یک جلد، متن آن
عربی و دارای ۱۵۰ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر است:
۱- نوع کاغذ: معمولی
۲- جلد: شومیز
۳- نوبت چاپ: سوم
۴- تاریخ انتشار: سال ۱۴۰۵
هجری قمری۵- ناشر: انتشارات دار القلم-
بیروت لبنان۶- دارای فهرست مطالب کتاب و مصادر منابع
۷- مولف: عبد الهادی فضلی
۸- کتاب: القراءات القرآنیه
لازم به یادآوری است که این کتاب به لحاظ اهمیت آن توسط سید محمد باقر حجتی به فارسی برگردان شده است.
عبد الهادی الفضلی
نرم افزار دروس حوزوی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
