الفوائد الأصولیة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«الفوائد الاصولیة»، نوشته
شیخ مرتضی انصاری (۱۲۸۱ ق.) ، در باره
اصول فقه شیعه و به
زبان عربی است.
این کتاب، توسط حسن غفارپور مراغی مورد تحقیق واقع شده است.
اولین کسی که به این کتاب اشاره کرده است و آن را از جمله آثار شیخ برشمرده، محمد حسن مامقانی در کتاب «غایة الآمال» می‌باشد.
ترتیب کتاب، بر اساس کتاب «القوانین المحکمة» است.
کتاب، مشتمل بر ۲۸ فایده در باره ی اصول فقه است.
محقق کتاب، در یک مقدمه مفصل و هفت فصلی، به معرفی
شیخ انصاری و کتاب وی پرداخته است.
کتاب، متشکل از مجموعه‌ای پراکنده از مسائل اساسی
علم اصول است و اکثر موضوعات آن به
مباحث الفاظ اختصاص دارد. فواید کتاب، از جهت تفصیل و تحقیق و اتقان، با هم اختلاف دارد؛ بعضی از آنها ناقص و بعضی، مختصر است و در بعضی از آنها تکرار و اضطراب از ناحیه ترکیب جمل و عبارات وجود دارد و برخی، مفصل و کامل است و تحقیق مصنف در مورد آنها به نهایت خود رسیده است.
از میان فواید وارد در کتاب، تنها ۹ فایده از آنها در کتاب «مطارح الانظار» آمده، ولی روش شرح موارد مشترک و تقریر مطالب و اقامه حجت در دو کتاب کاملا با هم اختلاف دارد.
پاره‌ای از فواید کتاب عبارت است از: عدم جواز استعمال لفظ در اکثر از معنای واحد، بیان وضعیت
واجب در صورت نامقدور بودن مقدمه وجود آن، وجوب
مقدمه واجب،
اجتماع امر و نهی، اقسام خاص مردد بین
اقل و اکثر ارتباطی و حکم هر یک از آنها...
در مقدمه کتاب، در باره زنذگی نامه شیخ انصاری، اساتید، شاگردان، اخلاق و فضایل، نقش وی در تجدید
فقه و
اصول و... سخن به میان آمده است.
فهرست موضوعات در آغاز و فهرست اعلام در پایان کتاب ذکر شده است.
محقق کتاب،
نصوص مختلف را به اصل آنها ارجاع داده و با مصادر اصلی آنها تطبیق نموده است. هم چنین مصدر اصلی
آیات و
روایات را ذکر کرده است.
نرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
