• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

الحاوی فی رجال الشیعة الامامیة

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابن ابی طی الحلبی، یحیی بن حمید بن ظافر طایی (۵۷۵ - ۶۳۰) صاحب کتاب الحاوی فی رجال الشیعة الامامیة می‌باشد.
[۱] ابن ابی طی، یحیی، الحاوی، (بازسازی و تدوین: رسول جعفریان، قم: کتاب خانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران (به مناسبت سمینار مقدماتی نسخه‌های خطی)، تهران: ۱۳۷۹ ش، ص۹۲.)



یکی از روش‌هایی که در رفع بعضی از مشکلات علم رجال دارای کارآیی است، مراجعه به کتاب‌های تاریخی شیعه و اهل سنت، به منظور دستیابی به متونی است که در شرح حال رجال تالیف شده‌اند و هم اکنون، در دسترس ما نیستند. کتاب الحاوی فی رجال الشیعة الامامیة، تالیف یحیی بن ابی طی حلبی، با همین روش و با بازسازی و تدوین کتاب‌های مختلف، مانند: لسان المیزان، تاریخ الاسلام، سیر اعلام النبلاء، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، الوافی بالوفیات و الاصابة فی تمییز الصحابة، در معرفی هشتاد نفر از رجال شیعه، گردآوری شده است.

در ذیل اسامی رجال ذکر شده، متن‌های استناد داده شده به ابن ابی طی، شامل تاریخ زندگی هر فرد، راوی و مروی عنه وی و دیگر مشخصات، به همراه نشانی کامل مصدر مورد مراجعه، مشخص شده است.
تدوین کننده کتاب، قبل از بیان متن‌های گردآوری شده، با عنوان «موارد پژوهی و بازسازی متون مفقوده»، به جایگاه مهم و اهداف بازسازی متون مفقود و نمونه‌هایی از کارهای مهم در بازسازی متون، اشاره می‌نماید و سپس، زندگی نامه ابن ابی طی و اقوال علما در مورد او را آورده به آثار دیگر وی اشاره کرده و همچنین به موضوع تشیع در حلب، پرداخته است.

محقق همچنین اسامی مختلفی را که از این کتاب مشاهده نموده، آورده است که عبارت‌اند از: رجال الشیعة، تاریخ الامامیة، طبقات الامامیة، رواة الشیعة و مصنفیها
[۲] صفدی، صلاح الدین خلیل بن أیبک، الوافی الوفیات، ج۴، ص۲۷۰.
؛ الحاوی فی رجال الامامیة
[۳] ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۶، ص۲۶۴.    
؛ تاریخ العلماء
[۴] صفدی، صلاح الدین خلیل بن أیبک، الوافی بالوفیات، ج۱، ص۵۳.
.
محقق، بنابر آنچه که ابن حجر در لسان المیزان از معجم البلدان یاقوت (که خود در حلب درگذشته و با ابن ابی طی، دیدار داشته) عنوان کرده است، این کتاب را با عنوان الحاوی فی رجال الامامیه آورده و معرفی نموده است.
محقق تهرانی در الذریعة
[۵] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۲۱۹، ش۸۱۰.    
، این کتاب را با عنوان تاریخ ابن ابی طی و نیز با عنوان طبقات الامامیة
[۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۵، ص۱۴۷، ش۹۷۷.    
فهرست کرده است.

این کتاب در مجله تراثنا
[۷] مجله تراثنا، س۱۷، ع۱، پی۶۵، محرم ۱۴۲۲ق، ص۱۰۶-۱۶۰.
[۸] مجله تراثنا، ع۲، پی۶۶ و ۶۷، ربیع الآخر - رمضان ۱۴۲۲ق، ص۱۲۲-۱۶۵.
با عنوان الحاوی فی رجال الامامیة با ترجمه عربی انتشار یافته است.

۱. ↑ ابن ابی طی، یحیی، الحاوی، (بازسازی و تدوین: رسول جعفریان، قم: کتاب خانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران (به مناسبت سمینار مقدماتی نسخه‌های خطی)، تهران: ۱۳۷۹ ش، ص۹۲.)
۲. ↑ صفدی، صلاح الدین خلیل بن أیبک، الوافی الوفیات، ج۴، ص۲۷۰.
۳. ↑ ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۶، ص۲۶۴.    
۴. ↑ صفدی، صلاح الدین خلیل بن أیبک، الوافی بالوفیات، ج۱، ص۵۳.
۵. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۲۱۹، ش۸۱۰.    
۶. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۵، ص۱۴۷، ش۹۷۷.    
۷. ↑ مجله تراثنا، س۱۷، ع۱، پی۶۵، محرم ۱۴۲۲ق، ص۱۰۶-۱۶۰.
۸. ↑ مجله تراثنا، ع۲، پی۶۶ و ۶۷، ربیع الآخر - رمضان ۱۴۲۲ق، ص۱۲۲-۱۶۵.


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تألیفات رجالی قرن چهاردهم هجری»، تاریخ بازیابی ۹۵/۲/۲۵.    




جعبه ابزار