التطبیق النحوی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«التطبیق النحوی»، اثر دکتر عبده الراجحی، کتابی است پیرامون علم نحو و
جملات.
«التطبیق النحوی»، اثر دکتر عبده الراجحی، کتابی است پیرامون
علم نحو و
جملات که به
زبان عربی و در سال ۱۳۹۱ ق، نوشته شده است.
اهمیت آموختن لغت عربی و ضرورت فراگیری نحو، برای آموختن آن، انگیزه نویسنده از تدوین کتاب بوده است.
کتاب، با دو مقدمه از نویسنده آغاز و مطالب در دو باب، ارائه گردیده است.
نویسنده در ابتدا به بحث پیرامون کلمه و مباحث مرتبط با آن پرداخته و در ادامه به بررسی
جمله و
شبه جمله پرداخته است.
در مقدمات نویسنده، ضمن اشاره به نکاتی پیرامون کتاب، انگیزه نویسنده از تدوین آن، بیان شده است.
نویسنده در باب اول کتاب، به بحث و بررسی پیرامون کلمه و مباحث مربوط به آن پرداخته است. وی ابتدا، اقسام کلمه و سپس حالات آن از نظر
اعراب و بنا را بررسی نموده و سپس به بحث از امور زیر پرداخته است: اعراب و علامات آن؛ اعراب ظاهری و مقدر؛ بناء و کلمات مبنی از
جمله: اسم موصول، ضمایر،
اسم اشاره، اسم استفهام، اسم شرط، اسم مرکب و... .
باب دوم، درباره
جمله و
شبه جمله بوده و از
جمله مباحث مطرح‌شده در آن، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جمله اسمیه؛ مبتدا و معرفه و نکره بودن آن؛ حذف مبتدا؛ خبر؛ افعال ناقصه؛ حروفی که مانند لیس
عمل می‌کنند؛ افعال مقاربه، شروع و رجاء؛ حروف ناسخه؛ حروف
مشبهة بالفعل؛ لای نفی جنس؛
جمله فعلیه؛ فاعل و
نائب فاعل؛ مفاعیل خمسه؛ حال؛ تمیز؛
جمله استثناء؛
جمله نداء؛ منادا؛
استغاثه؛
ندبه؛
جمله امر، نهی و عرض؛
جمله استفهام؛
جمله تعجب؛
جمله مدح و ذم؛
جمله شرطیه؛
جمله قسم؛
جملاتی که محلی از اعراب دارند؛
جملاتی که محلی از اعراب ندارند (مانند
جمله ابتدائیه، مستأنفه و معترضه)؛
شبه جمله؛ توابع (
نعت، تأکید،
بدل، عطف بیان)؛ اسامی غیر منصرف؛ عدد و... .
نویسنده، معتقد است که
علم نحو، اساس ضروری تمام مطالعات مرتبط با لغت عربی از
جمله فقه،
تفسیر، ادبیات،
فلسفه،
تاریخ عرب و... می‌باشد و آگاهی یافتن به نص لغوی، بدون معرفت به نظامی که این لغت بر آن بنا نهاده شده، میسر نمی‌باشد.
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها بیشتر به
ذکر منابع پرداخته شده است.
التطبیق النحوی، نویسنده:عبده الراجحی.
نرم‌افزار ادبيات عرب، مرکز تحقيقات کامپيوتری علوم اسلامی.
