• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

الانوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع (للفیض)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کتاب الانوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع (للفیض) نوشته شیخ حسین بن محمد بن احمد بن ابراهیم معروف به شیخ حسین آل عصفور (م ۱۲۱۶ ق) به زبان عربی و در موضوع فقه استدلالی می باشد.


کتاب مفاتیح الشرائع تالیف ملا محسن فیض کاشانی (م ۱۰۹۱ قمری) یکی از معتبرترین کتب فقهی امامیه و خلاصه ی کتاب معتصم الشیعه است. مؤلف در ابتدای کتاب مفاتیح چنین می‌نگارند: «اودعت فیه- یعنی فی المعتصم- امهات المسائل مع ذکر الاقوال فیها و الدلائل فی احسن بیان و ترتیب... ثم رجعت الیه، فرایت ان اختصره فی وریقات قلیلة و فصول وجیزة و سمیته مفاتیح الشرائع»
[۱] الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة، آقا بزرگ تهرانی، ج۲۱،ص۲۱۰.    
این کتاب مورد توجه فقها بوده و به همین دلیل شروح متعددی بر آن نگاشته‌اند.

از دانشمندانی که مفاتیح را شرح کرده‌اند می‌توان این افراد را نام برد:
۱. سید ابراهیم بن سید محمد باقر رضوی نجفی همدانی (زنده تا ۱۱۶۸).
۲. سید عبدالله بن سید نور الدین بن محدث جزائری (م ۱۱۷۳) نام شرح: الذخر الرائع.
۳. سید ابو الحسن بن سید عبدالله بن نور الدین بن محدث جزائری (م ۱۱۹۳) .
۴. ابو الحسن بن محمد طاهر بن عبد الحمید بن معتوق فتونی عاملی، نام شرح: شریعة الشیعة.
۵. وحید بهبهانی مولی محمد باقر بن مولی محمد اکمل (م ۱۲۰۶).
۶. مولی محمد حسین بن المولی محمد حسن الجیلانی اصفهانی (م ۱۱۲۹).
۷. مولی محمد رضا بن عبد المطلب تبریزی (م ۱۲۰۸) نام شرح: المصابیح.
۸. شیخ سلیمان بن احمد آل عبد الجبار قطیفی (م ۱۲۶۶).
۹. سید عبدالله بن محمد رضا شبر (م ۱۲۴۲).
۱۰. شیخ حسین بن محمد بن احمد بن ابراهیم العصفوری البحرانی (م ۱۲۱۶) نام شرح: الانوار اللوامع یا المصابیح اللوامع.

۱. این کتاب شرحی است مزجی بر کتاب مفاتیح شامل ۱۴ جلد که پنج جلد آخر در شش مجلد به چاپ رسیده است. بخش نخست جلد دهم این مباحث را در بر می‌گیرد: حقوق زوجیت ، نفقات، فسخ نکاح و طلاق .
۲. مباحث بخش دوم از جلد دهم عبارت‌اند از: ظهار ، ایلاء ، لعان ، عده ، احکام اولاد ، آداب الولادة، ارضاع و حضانت ، من یجوز النظر الیه، الاقرار بالنسب و نفقة الانساب.
۳. مباحث مربوط به وجوه المکاسب، آداب المکاسب، احیاء الموات، اصطیاد، استرقاق، بیع و شفعه جلد یازدهم را به خود اختصاص داده‌اند.
۴. جلد دوازدهم مشتمل بر این مطالب است: شرکت ، قسمت ، مضاربه ، مزارعه و مساقات ، اجاره ، جعاله ، سبق و رمایه ، صلح ، اقاله ، دین ، رهن ، ضمان ، حواله ، کفالت ، تفلیس ، اقرار و ابراء .
۵. جلد سیزدهم حاوی این مباحث است: ودیعه ، عاریه ، غصب ، لقطه ، ولایت ، وکالت ، وصایت ، عطایا ، وقف ، وصیت و فکاک الرقاب.
۶. آخرین جلد کتاب دارای این مباحث است: قضا ، شهادات و مواریث .
[۲] الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع (للفيض)، شیخ حسین آل عصفور، ج‌۱۴، ص۱.


شیخ عبدالله بن علی بحرانی شاگرد مؤلف کتاب الانوار اللوامع را خلاصه کرده و نام « انوار المصابیح فی مختصر شرح المفاتیح » را بر آن نهاده است.

۱. ↑ الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة، آقا بزرگ تهرانی، ج۲۱،ص۲۱۰.    
۲. ↑ الأنوار اللوامع في شرح مفاتيح الشرائع (للفيض)، شیخ حسین آل عصفور، ج‌۱۴، ص۱.


نرم افزار جامع فقه اهل البيت۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.


رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب فقهی شیعه
جعبه ابزار