اعتدال در راه رفتن (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند در
قرآن انسان را به رعایت میانه روی در راه رفتن سفارش نموده است.
لزوم رعایت میانه روی در راه رفتن:
«واقصد فی مشیک واغضض من صوتک ان انکر الاصوات لصوت الحمیر : (
پسرم ! ) در راه رفتن،
اعتدال را رعایت کن؛ از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای خران است.»
کلمه قصد در هر چیز به معناى حد اعتدال در آن است ، و کلمه غض به طورى که
راغب گفته به معناى نقصان در نگاه کردن و صدا کردن است ، و بنا به گفته وى غض صوت به معناى آهسته و کوتاه صدا کردن است ، و معناى آیه این است که در راه رفتنت میانه روى را پیش گیر، و در صدایت کوتاه و ناقص آن را پیشه ساز، که ناخوش ترین صوت ها صوت خران است ، که در نهایت بلندى است.
راه رفتن به شیوه معتدل، سفارش
لقمان به
فرزندش :
۱. «واذ قال لقمان لابنه وهو یعظه یا بنی لا تشر ک باللـه ان الشر ک لظلم عظیم: (به خاطر بیاور) هنگامی را که لقمان به فرزندش -در حالی که او را
موعظه می‌کرد- گفت: «پسرم! چیزی را همتای خدا قرار مده که
شرک ،
ظلم بزرگی است.» »
۲. «واقصد فی مشیک واغضض من صوتک ان انکر الاصوات لصوت الحمیر : (پسرم! ) در راه رفتن، اعتدال را رعایت کن؛ از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای خران است.»
در واقع در این دو
آیه از دو
صفت ،
نهی ، و به دو صفت ،
امر شده : نهى از خود برتربینى و
خودپسندی که یکى سبب مى شود انسان نسبت به بندگان خدا
تکبر کند، و دیگرى سبب مى شود که انسان خود را در حد
کمال پندارد، و در نتیجه درهاى
تکامل را بروى خود ببندد هر چند خود را با دیگرى مقایسه نکند. گر چه این دو صفت غالبا تواءمند، و ریشه مشترک دارند ولى گاه از هم جدا مى شوند و امر به رعایت اعتدال در عمل و سخن، زیرا تکیه روى اعتدال در راه رفتن یا آهنگ صدا در حقیقت به عنوان مثال است و براستى کسى که این صفات چهارگانه را دارد انسان موفق و خوشبخت و پیروزى است ، در میان مردم محبوب ، و در پیشگاه خدا
عزیز است.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۴۹، برگرفته از مقاله «اعتدال در راه رفتن».
