اطعام برای کفاره (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دین مبین
اسلام در مواردی برای
کفاره،
اطعام به
مساکین را
واجب کرده است.
۱. لزوم
اطعام به
مساکین در
کفاره شکستن قسم به نحو متوسط و متعارف از خوراک
خانواده: «لا یؤاخذکم اللـه باللغو فی ایمانکم ولـکن یؤاخذکم بما عقدتم الایمان
فکفار ته اطعام عشر ة مساکین من اوسط ما تطعمون اهلیکم او کسوتهم او تحر یر ر قبة فمن لم یجد فصیام ثلاثة ایام ذلک
کفار ة ایمانکم اذا حلفتم واحفظوا ایمانکم کذلک یبین اللـه لکم آیاته لعلکم تشکر ون» «
خداوند شما را بخاطر سوگندهای بیهوده (و خالی از
اراده،) مؤاخذه نمی‌کند؛ ولی در برابر سوگندهایی که (از روی اراده) محکم کرده‌اید، مؤاخذه می‌نماید.
کفاره این گونه
قسمها، اطعام ده نفر
مستمند ، از غذاهای معمولی است که به خانواده خود می‌دهید؛ یا
لباس پوشاندن بر آن ده نفر؛ و یا آزاد کردن یک
برده؛ و کسی که هیچ کدام از اینها را نیابد، سه
روز روزه می‌گیرد؛ این،
کفاره سوگندهای شماست به هنگامی که سوگند یاد می‌کنید (و مخالفت می‌نمایید). و سوگندهای خود را حفظ کنید (و نشکنید! ) خداوند
آیات خود را این چنین برای شما بیان می‌کند، شاید
شکر او را بجا آورید! ».
ذیل جمله «من اوسط ما تطعمون»
روایاتی وجود دارد که در برخی از آنها جمله مزبور را اشاره به کمیت و در برخی اشاره به
کیفیت دانسته‌اند.
۲. اطعام به ده
مسکین،
کفاره شکستن سوگند: «لا یؤاخذکم اللـه باللغو فی ایمانکم ولـکن یؤاخذکم بما عقدتم الایمان
فکفار ته اطعام عشر ة مساکین من اوسط ما تطعمون اهلیکم او کسوتهم او تحر یر ر قبة فمن لم یجد فصیام ثلاثة ایام ذلک
کفار ة ایمانکم اذا حلفتم واحفظوا ایمانکم کذلک یبین اللـه لکم آیاته لعلکم تشکر ون» «خداوند شما را بخاطر سوگندهای بیهوده (و خالی از اراده،) مؤاخذه نمی‌کند؛ ولی در برابر سوگندهایی که (از روی اراده) محکم کرده‌اید، مؤاخذه می‌نماید.
کفاره این گونه
قسمها، اطعام ده نفر مستمند، از غذاهای معمولی است که به خانواده خود می‌دهید؛ یا لباس پوشاندن بر آن ده نفر؛ و یا آزاد کردن یک برده؛ و کسی که هیچ کدام از اینها را نیابد، سه روز روزه می‌گیرد؛ این،
کفاره سوگندهای شماست به هنگامی که سوگند یاد می‌کنید (و مخالفت می‌نمایید). و سوگندهای خود را حفظ کنید (و نشکنید! ) خداوند آیات خود را این چنین برای شما بیان می‌کند، شاید شکر او را بجا آورید! ».
اطعام به مساکین،
کفاره شکار در حال
احرام: «یا ایها الذین آمنوا لا تقتلوا الصید وانتم حر م ومن قتله منکم متعمدا فجزاء مثل ما قتل من النعم یحکم به ذوا عدل منکم هدیا بالغ الکعبة او
کفار ة طعام مساکین او عدل ذلک صیاما لیذوق وبال امر ه عفا اللـه عما سلف ومن عاد فینتقم اللـه منه واللـه عزیز ذو انتقام» «ای کسانی که
ایمان آورده‌اید! در حال
احرام، شکار نکنید، و هر کس از شما عمدا آن را به
قتل برساند، باید
کفاره‌ای معادل آن از
چهارپایان بدهد؛
کفاره‌ای که دو نفر
عادل از شما، معادل بودن آن را
تصدیق کنند؛ و به صورت قربانی به (حریم)
کعبه برسد؛ یا (به جای قربانی،) اطعام مستمندان کند؛ یا معادل آن، روزه بگیرد، تا
کیفر کار خود را بچشد. خداوند گذشته را
عفو کرده، ولی هر کس تکرار کند، خدا از او
انتقام می‌گیرد؛ و خداوند، توانا و صاحب انتقام است.» .
اطعام شصت مسکین،
کفاره ظهار در صورت ناتوانی از آزاد کردن
بنده یا دو ماه
روزه گرفتن:
۱. «والذین یظاهر ون من نسائهم ثم یعودون لما قالوا فتحر یر ر قبة من قبل ان یتماسا ذلکم توعظون به واللـه بما تعملون خبیر» «کسانی که همسران خود را «ظهار» می‌کنند، سپس از گفته خود بازمی گردند، باید پیش از
آمیزش جنسی با هم، برده‌ای را آزاد کنند؛ این دستوری است که به آن اندرز داده می‌شوید؛ و خداوند به آنچه انجام می‌دهید آگاه است! »
۲. «فمن لم یجد فصیام شهر ین متتابعین من قبل ان یتماسا فمن لم یستطع فاطعام ستین مسکینا ذلک لتؤمنوا باللـه ور سوله وتلک حدود اللـه
وللکافر ین عذاب الیم» «و کسی که توانایی (آزاد کردن برده‌ای) نداشته باشد، دو ماه پیاپی قبل از
آمیزش روزه بگیرد؛ و کسی که این را هم نتواند، شصت
مسکین را اطعام کند؛ این برای آن است که به خدا و رسولش
ایمان بیاورید؛ اینها مرزهای الهی است؛ و کسانی که با آن مخالفت کنند،
عذاب دردناکی دارند! »
وجوب اطعام به مسکین (
فدیه) در صورت طاقت فرسا بودن روزه
ماه رمضان: «یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون» «ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا
پرهیزکار شوید.»
«ایاما معدودات فمن کان منکم مر یضا او علی سفر فعدة من ایام اخر وعلی الذین یطیقونه فدیة طعام مسکین فمن تطوع خیر ا فهو خیر له وان تصوموا خیر لکم ان کنتم تعلمون» «چند روز معدودی را (باید روزه بدارید! ) و هر کس از شما
بیمار یا
مسافر باشد تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد) و بر کسانی که روزه برای آنها طاقت فرساست؛ (همچون
بیماران مزمن، و
پیرمردان و
پیرزنان،) لازم است
کفاره بدهند: مسکینی را اطعام کنند؛ و کسی که کار خیری انجام دهد، برای او بهتر است؛ و روزه داشتن برای شما بهتر است اگر بدانید! »
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۴۰، برگرفته از مقاله «اطعام برای کفاره».
