• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اطراف علم اجمالی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


احتمالات عقلی منطبق بر معلوم به اجمال را اطراف علم اجمالی گویند.


اطراف علم اجمالی، به معنای مصادیق خارجی مورد تردید در موارد وجود علم اجمالی یا همان محدوده احتمالات عقلی منطبق بر علم اجمالی می‌باشد. برای مثال، در موردی که شخص تردید دارد که در یکی از دو لیوان، خمر است، علم اجمالی، دو طرف دارد و اگر تردید داشته باشد که در یکی از ده لیوان، خمر است، علم اجمالی، ده طرف دارد.
[۱] حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص۱۸۳.    


به بیان دیگر، اطراف علم اجمالی، به معنای مصادیق خارجی‌ای است که وجود معلوم بالعرض، در ضمن آنها احتمال داده می‌شود. مثال دیگر، آن است که مکلف علم اجمالی به وجود خمر در یکی از دو لیوان موجود در نزد او دارد، در این جا صورت ذهنی خمر، معلوم بالذات او است، که در آن هیچ گونه اجمال و تردیدی راه ندارد، و اما وی در مصداق خارجی خمر که معلوم بالعرض او است، تردید داشته و نمی‌داند آیا وجود این مصداق در ضمن لیوان «الف» تحقق یافته یا در ضمن لیوان «ب» و به این ترتیب، علم اجمالی او دو طرف دارد. اطراف علم اجمالی ممکن است محصور و یا نامحصور باشد که هر کدام حکم مخصوص خود را دارد.
[۲] سبحانی تبریزی، جعفر، المحصول فی علم الاصول، ج۳، ص۹۸.    
[۳] جزایری، محمدجعفر، منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، ج۴، ص۵۳۰.    
[۴] صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۱، ص۱۳۵.    
[۵] صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ص۳۷۹.
[۶] ایروانی، باقر، الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ج۱، ص۲۲۴.    
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۴۶۶.    


۱. ↑ حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص۱۸۳.    
۲. ↑ سبحانی تبریزی، جعفر، المحصول فی علم الاصول، ج۳، ص۹۸.    
۳. ↑ جزایری، محمدجعفر، منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، ج۴، ص۵۳۰.    
۴. ↑ صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۱، ص۱۳۵.    
۵. ↑ صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ص۳۷۹.
۶. ↑ ایروانی، باقر، الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ج۱، ص۲۲۴.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۴۶۶.    


فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۲۴، برگرفته از مقاله «اطراف علم اجمالی».    




جعبه ابزار