• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اصر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




إِصْر (به کسر الف و سکون صاد) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای سنگینی، گناه و عهد می‌باشد. دو بار در بیان امام علی (علیه‌السلام)، بکار رفته است که بدترین وزیران و برترین ملائکه با همین کلمه معرفی شده‌اند.



إِصْر به معنای سنگینی، گناه و عهد آمده است. در اوّل آن فتح و ضمّ و کسر هر سه جایز است؛ جمع آن «آصار» می‌باشد.


امام علی (صلوات‌اللّه‌علیه) به مالک اشتر می‌نویسد: «انّ شرّ وزرائک من کان للاشرار قبلک وزیرا... و انت واجد منهم خیر الخلف ممن له مثل آرائهم و نفاذهم و لیس علیه مثل اصارهم و اوزارهم؛ بدترین وزیران تو کسی است که قبل از تو وزیر اشرار باشد ... در حالی که تو بهتر از آن‌ها را می‌یابی که مانند آن‌ها رای نافذ دارند و گناهان و اوزاری مانند آن‌ها در گردنشان نیست.»
و دربارۀ ملائکه فرموده است: «لم تثقلهم مؤصرات الاثام؛ گناهان سنگین کننده، آن‌ها را سنگین نکرده است.» این مادّه که فقط دو بار در کلام امام (علیه‌السلام) یافت شده است؛ و در قرآن مجید آمده: «وَ اَخَذْتُمْ عَلیٰ ذٰلِکُمْ اِصْرِی» که به معنی عهد می‌باشد.


۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳۰، نامه۵۳.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۹، خطبه۹۱.    
۳. آل عمران/سوره۳، آیه۸۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اصر»، ص۵۲.    






جعبه ابزار