اصحاب كهف و الرقيم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصحاب كهف و الرّقيم:
(أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ) اصحاب كهف و الرّقيم:
اصحاب كهف به معنى «ياران غار» است.
آن‌ها گروهى از جوانان باهوش و با
ایمان بودند كه براى حفظ
عقیده خود و مبارزه با
طاغوت عصر خويش به غارى از كوه كه از همه چيز تهى بود پناه بردند.
امّا واژه
«رقيم» در اصل از مادّه
«رقم» به معنى «نوشتن »است. (اين ماده را در«
رقم» توضيح داده‌ايم)
به موردی از کاربرد
اصحاب كهف و الرّقيم در
قرآن، اشاره می‌شود:
(أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَ الرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا) (آيا گمان كردى اصحاب كهف و رقيم از آيات شگفت‌انگيز ما بودند؟!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: چون مقصود از رقيم همان لوحى است كه اسامى اصحاب كهف در آن مرقوم شده است. اما اصحاب كهف، از آن‌جا كه بودند به راه افتاده داخل غار شدند و خدا به گوششان زد و خواب را برايشان مسلط كرد و اگر در غار نبودند آفتاب بدن‌هايشان را مى‌سوزانيد و اگر هر چند يک بار از اين پهلو به آن پهلو نمى‌شدند زمين بدن‌هايشان را مى‌خورد.
به هر حال به عقيده غالب مفسران اين نام ديگرى است براى اصحاب كهف، چرا كه سرانجام نام آن‌ها را بر لوحه‌اى نوشته و بر در غار نصب كردند. اما اين كه بعضى احتمال داده‌اند، اصحاب رقيم گروه ديگرى غير از اصحاب كهف بوده‌اند و در بعضى از اخبار داستانى براى آن‌ها نقل شده است با ظاهر آيه هماهنگ نيست، چرا كه ظاهر آيه اين است كه اصحاب كهف و رقيم يک گروه بودند و لذا بعد از ذكر اين دو عنوان تنها به بيان داستان اصحاب كهف مى‌پردازد و مطلقا سخنى از غير آن‌ها به ميان نمى‌آورد و اين خود دليل وحدت است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اصحاب کهف و الرّقیم»، ج۲، ص۵۷۳.
