• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اصحاب امام صادق در رجال شیخ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) در رجال شیخ، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و از جمله توثیقات عامه است.



ابن عقده کتابی نوشته است در مورد اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) و بیان داشته است که آن‌ها چهار هزار نفرند و همه آن افراد در رجال شیخ وجود دارند بنابر این آن‌ها ثقه هستند.


اشکالاتی مبنی بر ثقه‌بودن اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) مطرح شده است:

۲.۱ - اشکال اول

برخی گفته‌اند: اگر گفته شود همه اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) ثقه هستند جز افرادی که ضعفشان اثبات شده است بعید به نظر نمی‌رسد.
ولی این ادعا نیز غیر قابل قبول است زیرا اگر گفته شود همه اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) چهار هزار نفر بودند و همگی ثقه هستند شبیه به این ادعا است که بگوییم همه اصحاب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ثقه هستند، مضافا، این ادعا با تضعیف خود شیخ نسبت به بعضی از آن‌ها منافات دارد.

۲.۲ - اشکال دوم

اگر گفته شود: اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) بیش از این تعداد بوده‌اند لکن چهار هزار نفر آن‌ها ثقه می‌باشند این حرف، فی نفسه، قابل قبول است. ولی مخالف با واقع است زیرا احمد بن نوح به آن مقداری که ابن عقده بیان داشته افزوده است و شیخ با این که اصرار داشت همه اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) را ذکر کند و امام موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) و منصور دوانیقی را نیز از یاران آن حضرت دانسته با این حال تعدادشان به چهار هزار نمی‌رسد.
این ادعا نیز ثمره ندارد که بگوییم اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) فرضا هشت هزار نفر بودند، چهار هزار نفر ثقه هستند لکن ما راهی برای شناخت ثقات نداریم.
[۷] مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۷۶.
[۸] مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۷۶-۱۷۷.




۱. جدیدی‌نژاد، محمدرضا، معجم مصطلحات الرجال و الدرایه، ص۲۳.    
۲. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۵.    
۳. مسلم، داوری، اصول علم الرجال، ص۴۶۸.    
۴. سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۲۱.    
۵. سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، ص۳۲۱-۳۳۱.    
۶. نوری، حسین، مستدرک الوسائل، ج۰، ص۶۱.    
۷. مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۷۶.
۸. مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۱۷۶-۱۷۷.
۹. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۵-۵۷.    



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اصحاب امام صادق در رجال شیخ»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۲۲.    






جعبه ابزار