• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صبغ (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَبْغ (به فتح صاد و سکون باء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای رنگ کردن که حضرت علی (علیه‌السلام) در وصف طاووس از این واژه استفاده نموده است.



صَبْغ به معنای رنگ کردن آمده است.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) در خطبه ۱۶۵ در وصف طاووس فرموده است:««وَ مَغْرِزُهَا إِلَى حَيْثُ بَطْنُهُ كَصِبْغِ الْوَسِمَةِ الْـيَـمَانِيَّةِ»؛ از گلوگاه تا روى شكمش به رنگ وسمه يمانى (سبز) است.»«وسمه» علفی است که با آن رنگ می‌کنند.
• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره پرندگان فرموده است: ««وَنَسَقَهَا عَلَى اخْتِلاَفِهَا فِى الاْصَابِيغِ بِلَطِيفِ قُدْرَتِهِ، وَدَقِيقِ صَنْعَتِهِ»؛ و با لطافت قدرت و دقّت صنعتش با رنگ‌هاى مختلف آنها را به زيبايى رنگ‌آميزى كرد.» (جمع صبغ اصباغ و جمع الجمع آن اصابیغ است، اصابیغ دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.)


این واژه شش بار در «نهج البلاغه» آمده است. مانند:
««وَأَصَابِيغِ وِشَاحِهِ»؛ و رنگ آميزه‌هايى كه همچون لؤلؤ و جواهر به هم آميخته است.»
««فِي لَوْنِ صِبْغ قَدْ طُوِّقَ بِخِلاَفِ مَا صُبِغَ بِهِ»؛ به جز اطراف گردنش كه براى آن طوقى از غير آن رنگ قرار داده است.»


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۲۸.    
۲. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۴، ص۳۷۴.    
۳. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ط-الحسینی، ج۲، ص۵۸۱.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۷، خطبه ۱۶۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲،ص۹۰، خطبه ۱۶۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۷، خطبه ۱۶۵.    
۷. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۷۳.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    
۹. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۲، خطبه ۱۶۵.    
۱۰. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۷، خطبه ۱۶۳.    
۱۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۶، خطبه ۱۶۵.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۶۶.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۳، خطبه ۱۶۵.    
۱۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۵، خطبه ۱۶۵.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۹۰، خطبه ۱۶۵.    
۱۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۷، خطبه ۱۶۵.    
۱۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۷۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۲۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۲، خطبه ۱۶۵.    
۲۱. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۸، خطبه ۱۶۳.    
۲۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۶، خطبه ۱۶۵.    
۲۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۶۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صبغ»، ج۲، ص۶۲۷.    






جعبه ابزار