اسم مشترک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

اسم مشترک یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای اسم وضع‌ شده برای معانی مختلف به وضع جداگانه است.

---

اسم مشترک، اسمی است که به وضع جداگانه برای معانی مختلف وضع شده باشد؛ یعنی همه آن معانی در آن لفظ اشتراک داشته باشند؛ به دیگر بیان، اسامی مشترک، اسم‌هایی‌اند که از لحاظ لفظ، متفق و از لحاظ معنای موضوعٌ‌له مختلف باشند؛ مانند: لفظ عین در عربی که برای معانی زیادی وضع شده است.
به عبارت دیگر اسماء مشترک اسم‌هائی هستند که از حیث لفظ متّفق و از حیث معنی مختلف باشند، مانند «عین» در عربی، و «بار» در فارسی.
«اما قسم سیوم که یک لفظ بر معانی بسیار دلالت کند، آن را الفاظ متفقه خوانند. و از دو نوع خالی نبود: یا به وضع اوّل به ازاء بعضی از آن معانی نهاده باشند و بسبب مناسبتی یا مشابهتی بر دیگر معانی اطلاق کنند، مانند لفظ مردم بر حیوان ناطق و بر مردم مصوّر، و یا نه چنین بود بلکه همه در وضع متساوی باشند، بی‌اوّلیتی، مانند اطلاق عین بر چشمه آب و چشمه ترازو و چشمه آفتاب. و قسم اول را اسماء متشابهه خوانند و قسم دوم را اسماء مشترکه».

---