اسد بن جانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسد بن جانی، پزشک
قرن سوم قمری در
جندی شاپور بود.
اسد در زمان
جاحظ، پزشکی بود که روزگاری بازارش کساد شد. از او پرسیدند: «امسال، سال
وبا است و بیماری‌ها بسیار، و تو پزشک دانا، بردبار، خدمت‌گزار و آگاهی هستی؛ پس چرا بازارت چنین کساد است؟! » پاسخ داد: «بیماران به چهار دلیل به من مراجعه نمی‌کنند: نخست آن که مسلمانم و مردم معتقدند مسلمانان در پزشکی مهارتی به‌دست نخواهند آورد؛ دوم آن‌که نامم اسد است؛ در حالی که سزاوار بود نامم صلیبا یا جبرائیل یا یوحنا و یا بیرا باشد؛ سوم آن‌که کنیه‌ام ابوحارث است؛ در حالی که شایسته بود ابوعیسی یا ابوزکریا و یا ابوابراهیم باشد؛ چهارم آن‌که بالاپوشم سفید و پنبه‌ای است؛ در صورتی که بهتر بود حریر و سیاه باشد. همچنین زبانم
عربی است؛ در صورتی که سزاوارتر بود زبانم زبان مردم جندی شاپور باشد.
در تذکره های پزشکان و دیگر تذکره‌ها، زندگینامه کسی به نام اسد بن جانی را نیافتیم. شاید وی پزشک گمنامی بوده و یا آن‌که این نام ساخته و پرداخته
جاحظ است، تا بدان استدلال کند که مسلمانان، طبابت پزشکان مسلمان را قبول نداشته‌اند و معتقد بوده‌اند پزشکی و علوم پایه همانند آن، در انحصار غیرمسلمانان است. ما، سالِ مرگ اسد را همان سال مرگ جاحظ قرار داده‌ایم؛ زیرا این دو، معاصر بوده‌اند.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۸۱-۸۲.
