استَخَفّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استَخَفّ:(فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ) «استَخَفّ» استخفّ، يستخفّ، استخفافا: به معنای «سبک گردانيدن، كم‌خرد يافتن» است.
به موردی از کاربرد «استَخَفّ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعوهُ إِنَّهُمْ كانوا قَوْمًا فاسِقينَ) «
فرعون قوم خود را سبک شمرد و فريب داد)، در نتيجه از او
اطاعت كردند؛ به
یقین آنان قومى فاسق بودند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعوهُ إِنَّهُمْ كانوا قَوْماً فاسِقينَ) يعنى فرعون با اين سخنان عقول قوم خود را دزديد و فريبشان داد.
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه می‌فرمایند:
آيه مورد بحث مى‌گويد: «پس (فرعون) عقول قوم خويش را سبک شمرد (و آن‌ها را تحميق كرد و فريبشان داد) لذا از او
اطاعت كردند.»
اصولا راه و
رسم همه حكومت‌هاى جبار و فاسد اين است كه براى ادامۀ خودكامگى بايد مردم را در
سطح پايينى از
فکر و انديشه نگه‌دارند و با انواع وسايل آن‌ها را تحميق كنند، آن‌ها را در يک حال بى‌خبرى از واقعيت‌ها فروبرند و ارزش‌هاى دروغين را جانشين ارزش‌هاى راستين كنند و دائما آن‌ها را نسبت به واقعيت‌ها شستشوى مغزى دهند، چرا كه بيدار شدن ملّت‌ها بزرگ‌ترين
دشمن حكومت‌هاى خودكامه و شيطانى است كه با تمام
قوا با آن مبارزه مى‌كنند!
دانشمندان و متعهدان دينى كه
خطر فكرى و مكتبى انبيا را تداوم مى‌بخشند وظيفه سنگين در
مبارزه با برنامۀ «استخفاف عقول» برعهده دارند كه از مهم‌ترين وظايف آن‌هاست.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر
لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «استخف»، ج۱، ص ۷۰۸.
