• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اسباب مغالطه لفظ مفرد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اسباب مغالطه لفظ مفرد یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای عوامل زمینه‌ساز مغالطه در لفظ مفرد است.



اسباب زمینه‌ساز مغالطه لفظ مفرد، چند چیز است:
۱. اشتراک جوهر لفظ مفرد؛ اشتراک جوهر لفظ مفرد آن است که اشتراک دو لفظ، منشا مغالطه باشد، اعم از: مشترک لفظی، منقول، متشابه، مستعار، مجاز و….
۲. اشتراک هیئت ذات لفظ مفرد؛ اشتراک به حسب هیئت ذات لفظ مفرد، آن است که لفظ، دارای صرف‌های مختلف باشد؛ مثل لفظ مختار که در علم صرف هم می‌تواند اسم فاعل باشد و هم اسم مفعول.
۳. اشتراک هیئت خارج لفظ مفرد؛ اشتراک به حسب هیئت خارج لفظ مفرد، آن است که اختلاف حرکت‌ها و تلفظ یا نوشتن مختلف حرکات باعث پدیدآمدن آن باشد؛ مثل اینکه اسم مرفوعی را منصوب بنویسد و تلفظ کند.


اقسام اسباب مغالطه لفظ مفرد عبارت‌اند از:
۱. اشتراک شکل لفظ؛
۲. اشتراک اسم و اختلاف اعراب و اعجام.


از مغالطه لفظ مفرد با عبارات دیگری، همچون: اشتباهات لفظی مفردات، اشتباه انفراد لفظ، تشابه اجزای قضایا، و تشابه مفردات قضایا هم یاد می‌شود.
[۱] ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۲۷۴.
[۲] ابوالبركات ابن‌ملكا، هبه‌الله بن علي، الکتاب المعتبر فی الحکمة، ص۲۶۸.
[۳] شیرازی، قطب‌الدین، درة التاج (منطق)، ج۱، ص۱۶۰.



۱. ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۲۷۴.
۲. ابوالبركات ابن‌ملكا، هبه‌الله بن علي، الکتاب المعتبر فی الحکمة، ص۲۶۸.
۳. شیرازی، قطب‌الدین، درة التاج (منطق)، ج۱، ص۱۶۰.
۴. مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۶۰۷.    



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اسباب مغالطه لفظ مفرد»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۰/۲۹.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی




جعبه ابزار