• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لفظ مستعار

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



لفظ مستعار، یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به‌معنای لفظ استعمال شده در غیر معنای موضوعٌ له، به سبب مشابهت با موضوعٌ له است.



لفظی که برای معنای معیّنی وضع شده باشد و به مناسبتی در معنای دیگری به صورت موقت استعمال شود اگر وجه مناسبت بین معنای اصلی و معنای دوم (معنای مجازی) مشابهت باشد، آن لفظ را «لفظ مستعار»، و استعمال یاد شده را «استعاره» می‌نامند. مانند آن که به یک دانشمند و یا هنرمند به اعتبار دانش و هنر آنها گفته شود که همراه شما گنج است و شما صاحب گنج هستید؛ در این جا از دانش و هنر به گنج تعبیر شده است.
استعاره، گاهی در مفردات است (که استعاره مفرد گفته می‌شود) مثل اطلاق دُم گرگ (ذَنب السرحان) بر طلوع فجر کاذب (صبح اوّل)، و گاهی در مرکبات است (که استعاره مرکب گفته می‌شود) مثل آیه شریفه: «...واخفِض جَناحَک...؛ ... و بال و پر خود را بگستر!...». استعاره در یک تقسیم به استعاره ممکن و استعاره محال تقسیم گردیده است.
[۴] ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۲۷۰.
[۵] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۱، ص۱۵.
[۸] ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معیار العلم في فن المنطق، ص۵۸-۵۹.


در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).
• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.
• ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معيار العلم في فن المنطق.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، النجاة.    
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات.    
فخرالدین رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه.    


۱. حجر/سوره۱۵، آیه۸۸.    
۲. شعرا/سوره۲۶، آیه۲۱۵.    
۳. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، ص۳.    
۴. ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۲۷۰.
۵. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۱، ص۱۵.
۶. فخرالدین رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ج۱، ص۲۲۹.    
۷. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، النجاة، ص۱۷۷-۱۷۸.    
۸. ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معیار العلم في فن المنطق، ص۵۸-۵۹.



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «لفظ مستعار»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۱۰.    




جعبه ابزار