ادات اشاره
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلمات
اشاره کننده به چیزی مثل
زمان و مکان را ادات اشاره گویند.
این ادوات در
قرآن گاهی به مکان، گاهی به زمان و گاهی به چیزی غیر از زمان و مکان اشاره دارند و عبارتند از:
ذلک (اسم اشاره برای مکان دور):(ذلک الکتاب لا ریب فیه...)؛ «این است کتابی که در (حقانیت) آن هیچ تردیدی نیست».
هنا (اسم اشاره برای مکان نزدیک) (... انا هاهنا قاعدون)؛ «که ما همین جا مینشینیم».
«هنا» گاهی برای اشاره به مکان دور نیز میآید؛ در صورتی که «لام و کاف» به آن ملحق شود؛ مانند: (هنالک ابتلی المؤمنون وزلزلوا زلزالا شدیدا)؛ «آنجا (بود که)
مؤمنان در
آزمایش قرار گرفتند و سخت تکان خوردند».
و نیز گاهی برای
زمان آمده است؛ مثل: (هنالک دعا زکریا ربه)؛ «آنجا (بود که)
زکریا پروردگارش را خواند».
کذا (در
قرآن فقط برای اشاره آمده است):(... قیل اهکذا عرشک...)؛ «آیا
تخت تو همین گونه است».
هذا (مرکب از «ها» ی تنبیه و «ذا» ی اشاره):(... هذا ذکر من معی...)؛ «این است یادنامه هر که با من است».
و نیز (... ان هذان لساحران...)؛ «قطعا این دو تن ساحرند».
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ادات اشاره».