اخلاق از دو بعد حائز اهمیّت و در خور بررسی است: نخست، شناسایی ماهیت خویها و خصلتهای نیک و زشت و دیگر، ابراز و بروز دادن آنها در ارتباط با دیگران. موضوع اول در علماخلاق بحث میشود؛ لیکن محور دوم در فقه مطرح است که موضوع این مقاله میباشد.
اثربخشترین شیوۀ امر به معروف و نهی از منکر آن است که امر و نهی کننده، خود متخلّق به اخلاق نیکو و به دور از صفات ناپسند باشد تا در پرتو دعوت عملی، دیگران را به فضائل اخلاقی ترغیب کرده و از رذائل اخلاقی بازدارد.