• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اخذ کل مکان کلی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اخذ کل مکان کلی یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و یکی از مصادیق مغالطه سوء اعتبار حمل است.



بعضی از موارد «سوء اعتبار حمل» آن است که جزء را به جای جزئی یا کل را به جای کلی، یا به جای کل واحد به‌کار برند، و این باعث اشتباه است. همچنین کل به معنای مجموع اجزا و کلی به معنای همگی افراد که سور قضیه کلیه است به سبب حذف قیود مصرحه مشتبه می‌شوند؛ مثلاً اگر گفته شود: «همه زنگیان سیاه‌اند»، اینجا اگر مقصود گوینده، همه اعضا و کل آنها باشد، دروغ است، زیرا دندانشان؛ که عضوی از اعضای آنان است، سفید است، و اگر مقصود، همه افرادشان باشد، راست است.
کل به معنای همه افراد نیز گاهی با کل به معنای هر یک از افراد به سبب حذف قید مشتبه می‌شود؛ مثال: «کلیه مردم شهر را یک قرص نان سیر می‌کند». اینجا اگر به معنای هر یک از افراد مردم باشد، قضیه راست است، و اگر به معنای مجموع افراد باشد، دروغ است. این‌گونه اشتباهات را جزء اشتراک نیز می‌توان شمرد.
[۲] شهاب‌الدین سهروردی، یحیی بن حبش، منطق التلویحات، ص۸۴.



۱. مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۶۰۳.    
۲. شهاب‌الدین سهروردی، یحیی بن حبش، منطق التلویحات، ص۸۴.
۳. علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۲۷۰.    



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اخذ کل مکان کلی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۰/۲۸.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی




جعبه ابزار