احمد بن علی موصلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد بن علی موصلی (
۲۱۰-
۳۰۷ق)، از مؤلفان و محدثان
اهل سنت در
قرن سوم و چهارم هجری قمری بود. رجال شناسان
اهل سنّت از او به اعتماد یاد کرده و وی را
اهل صدق،
امانت،
دینداری و
بردباری معرفی کرده‌اند.
ابویعلی احمد بن علی بن مثنی بن یحیی تمیمی موصلی در سال ۲۱۰
یا ۲۲۰
هجری در
موصل عراق به دنیا آمد.
پس از دوران
کودکی به تحصیل
علم پرداخت. در
نوجوانی به کمک پدر و دایی خود،
محمد بن احمد بن ابی المثنی برای آموختن دانش به شهرهای گوناگون سفر کرد و از استادان بسیاری بهره برد.
ابویعلی با تلاش بسیار و تحمل رنج سفر، محدثی نامدار و مورد اعتماد
اهل سنّت شد. نام او به سبب آگاهی از احادیث گوناگون،
سلسله سند و
راویان آنها در زمره حافظان حدیث درآمد.
ابویعلی در
فقه از شاگردان
ابویوسف،
فقیه زمانه، کسب دانش کرد
در
علوم حدیث از
یحیی بن معین، علی بن جعفر،
غسان بن ربیع و
محمد بن منهال بهره مند شد.
او نام استادان خود را در معجم الشیوخ آورده است.
موصلی احادیث بسیاری نقل کرده و شاگردان بسیاری پرورد، که
نسائی،
ابوحاتم ابن حبّان،
حمزة بن محمد کنانی و
نصر بن احمد مرجی از آن جمله‌اند.
رجال شناسان
اهل سنّت از احمد موصلی، این محدث بزرگ به اعتماد یاد کرده و او را
اهل صدق، امانت، دینداری و بردباری دانسته‌اند.
از موصلی آثاری در زمینه زهد و موضوعات دیگر بر جای مانده که:
• المسند،
• المعجم،
• اجزای حدیثی
• و المفارید عن رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) نمونه‌ای از آنهاست.
وی را دارای دو مسند کوچک و بزرگ می‌داند که نسخه خطی یکی از آن دو در سال ۱۸۲۶ میلادی در چهار مجلد در کتابخانه آصفیه و سندیه موجود بوده است.
ابویعلی پس از عمری دراز به سال ۳۰۷ هجری از دنیا رفت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد موصلی»، ج۲، ص۱۲۶.
