• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اجتباء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





اجتباء یا جَبَی (به فتح جیم و باء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای جمع کردن و جمع نمودن به‌گونه اختیار و برگزیدن، است که حضرت علی (علیه‌السلام) در فرمان مالک اشتر و... از این واژه استفاده نموده است.



اجتباء یا جَبَی (به فتح جیم و باء) به معنای جمع کردن و جمع نمودن به‌گونه اختیار و برگزیدن، آمده است. چنان‌که گفته می‌شود:«جبایة الخراج؛ جمع کردن مالیات.»
واژه «مجتبی» نیز به معنای جمع کننده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در فرمان مالک اشتر نوشته است: «هذا ما امر به عبدالله علّی امیر المؤمنین، مالک بن الحارث الاشتر فی عهده الیه حین ولّاه مصر: جبایة خراجها، و جهاد عدّوها و استصلاح اهلها و عمارة بلادها.»
همچنین امام (علیه‌السلام) در بیانی دیگر فرموده است: «و اشهد ان محمّدا عبده و رسوله المجتبی.»


این واژه چهار ‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. ابن منظور، لسان العرب، ج۱۴، ص۱۲۸.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۷، نامه۵۳.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۷، خطبه۱۷۸.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۵، خطبه۱۱۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جبی»، ج۱، ص۲۰۱-۲۰۲.    






جعبه ابزار