ابومحمد جعفر حذاء
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَبومُحَمَّدْ جَعْفَرِ حَذّاء (د ۳۴۱ق/۹۵۲م)، از عرفای
فارس و
استاد ابن خفیف بود.
لقبش حذاء به معنی کفشگر است. ابومحمد از مردم
شیراز بوده و در محله باغنو آن شهر به کفشدوزی میپرداخته است.
از زندگی و نحوه سیر و سلوک او اطلاع دقیقی در دست نیست، جزآنکه
شاگرد و
مرید ابوعمرو اصطخری بوده است.
اعتقاد او در حق استادش چنان بود که برای حل مشکلات عرفانی خویش از شیراز به
اصطخر میرفت.
ابومحمد با مشایخ معاصر خویش نیز چون
جنید ،
شبلی ،
ابوالحسن علی بن هند فارسی ،
بندار بن حسن شیرازی و
مؤمل جصاص مصاحبت داشته است
ابومحمد مریدان و شاگردانی نیز داشته است و با آنکه به
شغل کفاشی اشتغال داشت، به
تدریس علوم مختلف زمان خود نیز میپرداخت.
روزبهان در این باره میگوید: «شنیدهام که در
مسجد محله باغنو نعلدوختی و ۶
علم بر او میخواندند».
گویند
ابن خفیف خرقه خویش را از وی گرفته است.
ابومحمد در میان امیران و وزیران آن عصر نیز مریدانی داشته است.
عضدالدوله دیلمی به او اعتقاد بسیار داشت و مرید وی بود.
به ابومحمد کراماتی نیز نسبت دادهاند که حاکی از اعتقاد مردم آن دوره به اوست.
از او سخنانی در موضوعات مختلف عرفانی برجای مانده که در کتابهای تذکره و طبقات نقل شده است.
ابومحمد در
شیراز درگذشت و در قبرستان محله باغنو به
خاک سپرده شد.
(۱) عمر
ابن ملقن، طبقات الاولیاء، به کوشش نورالدین شریبه، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۶۸م.
(۲) احمد ابونعیم اصفهانی، حلیه الاولیاء، بیروت، ۱۳۵۷ق/۱۹۳۸م.
(۳) خواجه عبدالله نصاری هروی، طبقات الصوفیه، به کوشش عبدالحی حبیبی، کابل، ۱۳۴۱ش.
(۴) عبدالرّحمن جامی، نفحاتالانس، به کوشش مهدی توحیدیپور، تهران، ۱۳۳۶ش.
(۵) معینالدین جنید شیرازی، شد الازار، به کوشش محمد قزوینی و عباس اقبال، تهران، ۱۳۲۸ش.
(۶) علی دیلمی، سیرت الشیخ الکبیر
ابوعبدالله ابن الخفیف الشیرازی، به کوشش، اشیمل-طاری، ترجمه رکنالدین یحیی بن جنید شیرازی، تهران، ۱۳۶۳ش.
(۷) روزبهان بقلی، شرح شطحیات، به کوشش هانری کربن، تهران، ۱۳۶۰ش/۱۹۸۱م.
(۸) احمد زرکوب شیرازی، شیرازنامه، به کوشش اسماعیل واعظ جوادی، تهران، ۱۳۵۰ش.
(۹) محمد سلمی، طبقات الصوفیه، به کوشش یوهانس پدرسن، لیدن، ۱۹۶۰م.
(۱۰) شرفالدین ابراهیمبن صدرالدین، تحفة العرفان فی ذکر سید الاقطاب روزبهان، روزبهاننامه، به کوشش محمدتقی دانشپژوه، تهران، ۱۳۴۷ش.
(۱۱) عبداللطیف بن صدرالدین ابی محمد روزبهان ثانی، روح الجنان فی سیرة الشیخ روزبهان، به کوشش محمدتقی دانشپژوه، تهران، ۱۳۴۷ش.
(۱۲) عبدالکریم قشیری، الرسالة القشیریة، به کوشش انصاری شافعی، قاهره، ۱۳۷۹ق/۱۹۵۹م.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابو محمد جعفر حذاء»، ج۶، ص۲۵۳۰.