• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوسفیان (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ابوسفیان.


ابوسفیان (به فتح الف) از واژگان نهج البلاغه با نام صخر بن حرب، پدر معاویه و از بزرگترین دشمنان اسلام و رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود. پنج بار از این واژه در نهج البلاغه آمده؛ دو بار به لفظ «ابن ابی سفیان» یک بار به لفظ «معاویة بن ابی سفیان» و دو بار به لفظ «ابوسفیان».



ابوسفیان با نام صخر بن حرب، پدر معاویه و از بزرگترین دشمنان اسلام و رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود. پنج بار در «نهج» آمده است دو بار به لفظ «ابن ابی سفیان» یکبار به لفظ «معاویة بن ابی سفیان» و دو بار به لفظ «ابو سفیان».


به امام علی (علیه‌السلام) خبر رسید که معاویه به زیاد بن ابیه نامه نوشته او را به طرف خود می‌خواند و به وی القاء می‌کند که تو برادر من و پسر ابوسفیان هستی، امام (علیه‌السّلام) به وی نوشت: «وَ قَدْ كانَ مِنْ أَبي سُفْيانَ في زَمَنِ عُمَرَ بْنِ الْخَطّابِ فَلْتَهٌ مِنْ حَدِيثِ النَّفْسِ، وَ نَزْغَةٌ مِنْ نَزَغَاتِ الشَّيْطانِ، لاَ يَثْبُتُ بِها نَسَبٌ، وَ لا يُسْتَحَقُّ بِها إِرْثٌ» «از معاویه پرهیز کن او شیطان است از هر چهار طرف به سوی انسان می‌آید... از ابوسفیان در زمان عمر، لغزشی از حدیث نفس و فکر شیطانی شده بود که با آن نسبی ثابت نمی‌شود» (شرح‌های نامه: ) جریان آنست که: روزی زیاد بن ابیه درباره کاری به عمر بن الخطاب گزارشی می‌داد، بسیار عالی سخن گفت ابوسفیان که از نحوه سخن گفتن زیاد خوشش آمده بود، گفت: اگر از عمر بن الخطاب نمی‌ترسیدم می‌گفتم چه کسی زیاد را در رحم مادرش گذاشته: زیرا که ابوسفیان با مادر زیاد در جاهلیت زنا کرده بود.
و در نامه‌ای که به معاویه نوشته می‌فرماید: «لَيْسَ أُمَيَّةُ كَهاشِمَ، وَ لا حَرْبٌ كَعَبْدِ الْمُطَّلِبِ، وَ لا أَبُوسُفْيانَ كَأَبي طالِب، وَ لا المُهاجرُ كَالطَّليقِ» (امّا «امیّه» چون «هاشم» و «حرب» چون «عبدالمطلّب» و «ابوسفيان» مانند «ابوطالب» نخواهند بود و هرگز مهاجران چون اسيران آزاد شده نيستند.) (شرح‌های نامه: )
در نامه ۷۵ «مِنْ عَبْدِ اللهِ عَليّ أَميرِالْمُؤْمِنينَ إِلَى مُعاويَةَ بْنِ أَبي سُفْيانَ» (از بنده خدا امیرمؤمنان به «معاويه» فرزند «ابوسفيان».) (شرح‌های نامه: ) و نامه ۳۹ نیز آمده است. «فَإِنْ يُمَكِّنِ اللهُ مِنْكَ وَ مِنِ ابْنِ أَبي سُفْيانَ أَجْزِكُما بِما قَدَّمْتُما» (اگر خداوند به من امكان دهد و دستم به تو و پسر «ابوسفيان» برسد، كيفر آنچه انجام داده‌ايد به شما خواهم داد.) (شرح‌های نامه: )


پنج بار از واژه سفیان در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۳۸.    
۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۷۴، نامه ۴۴.    
۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۷۷، نامه ۴۴.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۶، نامه ۴۴.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۴۹، نامه ۴۴.    
۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۵۸.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۵۹.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۱۶۴.    
۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۸۶.    
۱۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۱۸۰.    
۱۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۰۱، نامه ۱۷.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹، نامه ۱۷.    
۱۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۷۵، نامه ۱۷.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۵، نامه ۱۷.    
۱۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۶۷.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷۳.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۲۱۴.    
۱۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۳۶.    
۱۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۱۱۸.    
۲۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۶۴، نامه ۷۵.    
۲۱. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۴۹، نامه ۷۵.    
۲۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۶۴، نامه ۷۵.    
۲۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۲۷، نامه ۷۵.    
۲۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۹۱.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۹۲.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۴۲۰.    
۲۷. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۴۰۵.    
۲۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۶۸.    
۲۹. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۶۷، نامه ۳۹.    
۳۰. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۷۱، نامه ۳۹.    
۳۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۲، نامه ۳۹.    
۳۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۴۳، نامه ۳۹.    
۳۳. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۳۸.    
۳۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۴۱.    
۳۵. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۱۰۵.    
۳۶. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۷۱.    
۳۷. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۱۶۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سفیان»، ج۱، ص۵۳۸.    






جعبه ابزار