آیت الله حاج شیخ ابوالقاسم رحمانی خلیلی مازندرانی در بهران سـال ۱۳۰۲ شـمسی (۱۳۴۲ق) در بـیت علم و فضیلت و تقوا، در روستای خلیل محلّه بهشهر زاده شد. پدرش آیـت الله شـیخ محمدباقرهزارجریبیمازندرانی ـ از علمای بنام و مشهور بهشهر و نواحی ـ فرزند علامه آیت‌الله شیخ محمدحسین هزارجریبی (از شـاگردان شیخ اعظم انصاری) فرزند آقا شیخ محمدکاظم بن شـیخ مـحمدعلی (م ۱۲۴۵ق) فرزند علامه آیت‌الله شیخ محمد‌بـاقر هـزارجریبیمـازندرانی نجفی (م ۱۲۰۵ق) ـ استاد سید بحرالعلوم، شیخ جعفر کاشف الغطاء و میرزای قمی ـ بوده است که سابقه سیصد سال روحانیت و ریاست و مرجعیت شیعه را بـرعهده داشـته‌اند.
ابوالقاسم دوازده ساله بـود کـه برای فـراگیری عـلوم اهل بیت به حوزه علمیه آیـت الله العظمی کوهستانی کوچید و پس از خواندن مقدمات و ادبیات، به مباحثه شرح لمعه بـا هـم‌مباحثه‌اش آیت الله محمدی لائینی پرداخـت و سپس رسائل و مکاسب را نـزد آیـت الله کوهستانی فرا گرفت. ۲۳ ساله بود (۱۳۲۵ش) کـه بـه نجف اشرف مهاجرت کرد و کفایة الاصول را نزد آیت‌الله حاج میرزا حسن یزدی و آیـت الله شـیخ صدرا بادکوبه‌ای آموخت. پس از آن به درس خارج حـضرات آیـات عظام: سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودی، سید ابوالقاسم موسوی خویی و میرزا هاشم آملی حاضر شد و مبانی فقه و اصول و تفسیر خویش را مستحکم نـمود و ایـن همه دوازده سال به طول انجامید و بـا کـسب اجازات مـتعدد اجـتهاد و روایـت در سال ۱۳۳۸ش به ایران آمـد و در زادگاه خویش اقامت گزید. آنگاه به بنیاد حوزه علمیه و مسجد و حسینیه و تدریس علوم اسلامی و تـربیت شـاگردان، امامت جماعت، راهنمایی مـردم، تـالیف و تـصنیف پرداخـت و پس از ده سـال در ۱۳۴۷ش به تهران آمـد و در مـسجد شفا به امامت جماعت و در مدرسه چهلستون و مدرسه شیخ عبدالحسین به تدریس مکاسب و کفایه اشتغال ورزید. سـپس در سـال ۱۳۶۴ش بـه حوزه علمیه قم کوچید و به تدریس خـارج فـقه و اصـول دسـت یـازید.
شیخ ابوالقاسم بسیار متواضع و خوش برخورد و ساده‌زیست و قانع بود و از شهرت گریزان. دارای خطّی خوش و خلقی نکو و ذوقی عرفانی بود و اشعار حافظ را از حفظ داشت و آن‌را بسیار می‌خواند و روزانـه به اذکار و اوراد بسیار به ویژه زیارت عاشورا و استغفار می‌پرداخت و برای تهذیب نفس و صفای روح چند بار چله نشست و ترک ماکولات حیوانی نمود. وی عاشق تدریس بود و در تهران هر روز بیش از ده درس می‌داد و مـوضوع درس بـرای او تفاوتی نمی‌کرد، از شرح امثله و جامع المقدمات تا کفایة الاصول را به جویندگان دانش تدریس می‌نمود.
برخی از تالیفات آیت الله رحمانی خلیلی عبارتند از: ۱ـ تفسیر سوره حمد (فارسی)؛ ۲ـ علم نحو؛ ۳ـ رسالة فی المشتق؛ ۴ـ شـرح اجـتهاد و تقلید عروةالوثقی؛ ۵ ـ شرح تبصرة المتعلمین علامه حلّی.
آیت الله رحمانی خلیلی سرانجام در تاریخ یکشنبه ۱۳۷۴/۱۲/۲۷ (۲۷ شوال المکرم۱۴۱۶ق) در ۷۲سالگی پس از تهجّد و نماز صبح، به هنگام خواندن زیارت عاشورا در فضای بـاز بـدرود حیات گفت و در روز دوشنبه، پس از تشییع، بـه زادگـاه خویش انتقال داده شد و در میان اندوه بسیار مردم و با حضور شخصیت‌های دینی و سیاسی استان مازندران ـ به ویژه ائمه جمعه و جماعات ـ در مدرسه‌ای که خود بنیاد نـهاده بـود، به خاک سپرده شـد.
ابوالقاسم رحمانی خلیلی 
