ابوالقاسم اسماعیل بن محمد قرشی طلحی تیمی اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوالقاسم اسماعیل بن محمد قرشی طلحی تیمی اصفهانی، از
مفسّرین و
محدّثین عامّه در
قرن پنجم و ششم هجری در
اصفهان بوده است.
حافظ ناصرالدّین ابوالقاسم اسماعیل بن محمّد بن فضل بن علیّ بن احمد بن طاهر قرشی طلحی تیمی اصفهانی، از
مفسّرین و
محدّثین بزرگ
عامّه است. علاّمه
ملاّمحمّدصالح حائری سمنانی او را
شیعه دانسته است. صاحب عنوان به قوام
السّنه ملقّب بوده، و به «جوزی» (چوری) شهرت داشته است که در زبان اصفهانی به معنای جوجه است. در سال ۴۵۷ق در اصفهان متولّد شد.
وی نزد بسیاری از محدّثین و دانشمندان تحصیل، و یا از آنان روایت کرد که از آن جمله‌اند:
ابی‌عمرو بن منده، ابوالطیّب عبدالجبّار بن فضل کرانی،
ابونصر زینبی، ابوبکر بن خلف شیرازی، عایشه ورکانیّه، مالک بانیامی.
جمعی کثیر نیز از او روایت می‌کنند که از آن جمله‌اند:
سمعانی مؤلّف
الانساب، محمّد بن ابی‌جعفر بن حسن خونجانی اصفهانی، قاضی ابوبکر محمّد بن حسن بن محمّد بوانی اصفهانی، ابوالقاسم بن عساکر، ابوموسی مدینی و دیگران.
وی سرانجام در
عید اضحی (۱۰
ذی‌حجّه) سال ۵۳۵ق در
اصفهان وفات یافت.
کتب زیر از تالیفات او است:
۱. احادیث المسلسلات؛
۲. اعراب القرآن؛
۳. الایضاح، در تفسیر، چهار جلد؛
۴. امالی، در حدیث؛
۵. التّذکره در
نحو، در سی جزء؛
۶. التّرغیب و التّرهیب؛
۷. التّفسیر، به زبان اصفهانی؛
۸. الجامع الکبیر فی معالم التّفسیر؛
۹. الحجّه فی المحجّه؛
۱۰. دلائل النّبوّه، در شرح جامع
صحیح بخاری؛
۱۱.
السنّه؛
۱۲. سیر السّلف، در احوال
صحابه و
تابعین؛
۱۳. شرح جامع
صحیح مسلم؛
۱۴. المعتمد، در تفسیر، ده جلد؛
۱۵. الموضح، در تفسیر، سه جلد؛
۱۶. المغازی.
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۵۷۸.
