• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوالقاسم اسماعیل بن محمد قرشی طلحی تیمی اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوالقاسم اسماعیل بن محمد قرشی طلحی تیمی اصفهانی، از مفسّرین و محدّثین عامّه در قرن پنجم و ششم هجری در اصفهان بوده است.


حافظ ناصرالدّین ابوالقاسم اسماعیل بن محمّد بن فضل بن علیّ بن احمد بن طاهر قرشی طلحی تیمی اصفهانی، از مفسّرین و محدّثین بزرگ عامّه است. علاّمه ملاّمحمّدصالح حائری سمنانی او را شیعه دانسته است. صاحب عنوان به قوام السّنه ملقّب بوده، و به «جوزی» (چوری) شهرت داشته است که در زبان اصفهانی به معنای جوجه است. در سال ۴۵۷ق در اصفهان متولّد شد.

وی نزد بسیاری از محدّثین و دانشمندان تحصیل، و یا از آنان روایت کرد که از آن جمله‌اند: ابی‌عمرو بن منده، ابوالطیّب عبدالجبّار بن فضل کرانی، ابونصر زینبی، ابوبکر بن خلف شیرازی، عایشه ورکانیّه، مالک بانیامی.
جمعی کثیر نیز از او روایت می‌کنند که از آن جمله‌اند: سمعانی مؤلّف الانساب، محمّد بن ابی‌جعفر بن حسن خونجانی اصفهانی، قاضی ابوبکر محمّد بن حسن بن محمّد بوانی اصفهانی، ابوالقاسم بن عساکر، ابوموسی مدینی و دیگران.

وی سرانجام در عید اضحی (۱۰ ذی‌حجّه) سال ۵۳۵ق در اصفهان وفات یافت.

کتب زیر از تالیفات او است:
۱. احادیث المسلسلات؛
۲. اعراب القرآن؛
۳. الایضاح، در تفسیر، چهار جلد؛
۴. امالی، در حدیث؛
۵. التّذکره در نحو، در سی جزء؛
۶. التّرغیب و التّرهیب؛
۷. التّفسیر، به زبان اصفهانی؛
۸. الجامع الکبیر فی معالم التّفسیر؛
۹. الحجّه فی المحجّه؛
۱۰. دلائل النّبوّه، در شرح جامع صحیح بخاری؛
۱۱. السنّه؛
۱۲. سیر السّلف، در احوال صحابه و تابعین؛
۱۳. شرح جامع صحیح مسلم؛
۱۴. المعتمد، در تفسیر، ده جلد؛
۱۵. الموضح، در تفسیر، سه جلد؛
۱۶. المغازی.
[۱] زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ج۱، ص۳۲۳.    
[۲] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۲۸۷.
[۳] سبکی، تاج‌الدین، طبقات الشّافعیّه الکبری، ج۱، ص۷۹.    
[۴] شمس‌الدین داودی، محمد بن علی، طبقات المفسّرین، ج۱، ص۱۱۴.    
[۵] مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۸۸.
[۶] مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۰۵.
[۷] حسینی اشکوری، سید احمد، فهرست مرعشی، ج۷، ص۲۵۴.
[۸] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظّنون، ج۲، صص۱۷۳۲ و ۱۹۰۴.    
[۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظّنون، ج۲، ص۱۹۰۴.    
[۱۰] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ذیل «اسماعیل»، ص۲۵۲۹.
[۱۱] فصیح‌خوافی، عبدالمجید عصاری، مجمل فصیحی، ج۲، ص۲۳۲.
[۱۲] یافعی، عبدالله ابن اسعد، مرآه الجنان، ج۳، ص۲۰۱.    


۱. ↑ زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ج۱، ص۳۲۳.    
۲. ↑ مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۲۸۷.
۳. ↑ سبکی، تاج‌الدین، طبقات الشّافعیّه الکبری، ج۱، ص۷۹.    
۴. ↑ شمس‌الدین داودی، محمد بن علی، طبقات المفسّرین، ج۱، ص۱۱۴.    
۵. ↑ مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۸۸.
۶. ↑ مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۲۰۵.
۷. ↑ حسینی اشکوری، سید احمد، فهرست مرعشی، ج۷، ص۲۵۴.
۸. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظّنون، ج۲، صص۱۷۳۲ و ۱۹۰۴.    
۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظّنون، ج۲، ص۱۹۰۴.    
۱۰. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ذیل «اسماعیل»، ص۲۵۲۹.
۱۱. ↑ فصیح‌خوافی، عبدالمجید عصاری، مجمل فصیحی، ج۲، ص۲۳۲.
۱۲. ↑ یافعی، عبدالله ابن اسعد، مرآه الجنان، ج۳، ص۲۰۱.    


مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۵۷۸.    




جعبه ابزار