ابن‌رسام شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن ابی‌‌بکر قادری حلبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِبْن‌رَسّام، شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن ابی بکر بن احمد قادری حلبی (ح ۷۷۳-۸۴۴ق/۱۳۷۱-۱۴۴۰م)، محدث، فقیه و
قاضی حنبلی است.
او در حماة
سوریه چشم به
جهان گشود و هم در آن‌جا به تحصیل علوم مختلف پرداخت، از این رو به حَمَوی نیز
شهرت یافت.
پس از آن به دمشق، حمص، طرابلس، بعلبک و
قاهره سفر کرد. در حماة و شهرهای یاد شده، از عالمانی چون شهاب‌الدین ابوالعباس مرداوی، حسن بن ابی‌المجد، احمد بن حسین حمصی، اسماعیل بن بردس، ابوعبدالله شمس‌الدین بن الیونانیه، بلقینی و عراقی
فقه و
حدیث آموخت و از محدثانی چون ابن‌رجب، ابن‌سند،
عبدالرحیم بن محمود بن
خطیب، یحیی بن یوسف رَحَبی و ابن‌محب
اجازه روایت یافت.
برخی از محدثان چون ابن‌فهد و ابن‌موسی مراکشی از وی حدیث نقل کرده‌اند.
به عقیده سخاوی هر چند به ابن‌رسام اجازه
فتوی داده شد، اما از نظر علمی طبقه‌اش متوسط، بلکه پایین‌تر بوده است.
با اینکه ابن‌رسام به
وعظ نیز
اشتغال داشت، ولی بیشتر به کار
قضا می‌پرداخت. وی مدتی در حماة و یک چند در طرابلس و
حلب به امر قضا مشغول بود. پس از مدتی
اقامت در حلب باز به حماة رفت و آن‌جا تا پایان
عمر عهده‌دار
منصب قضا بود.
از ابن‌رسام دو
اثر بر جای مانده است: ۱. الاربعین فی الاسلام من الاحادیث النبویة عن اربعین من مشایخ الاسلام، نسخه‌ای از آن به خط مؤلف در بانکیپور موجوداست؛
۲. عقدالدّرر و اللالی فی فضل الشهور و الایام واللیالی.
ابن‌عماد نیز کتابی با
عنوان لطائف المعارف در وعظ از وی ذکر کرده است.
(۱) عبدالحی ابن‌عماد، شذرات الذهب، قاهره، ۱۳۵۱ق.
(۲) خدیویه، فهرست.
(۳) محمد سخاوی، الضوء اللامع، قاهره، ۱۳۵۳ق.
(۴) مولوی عبدالحمید، مفتاح الکنوز الخفیة، پتنه، ۱۹۱۸م.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌رسام»، ج۳، ص۱۲۳۳.
