• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌خفاجا شهاب‌‌الدین‌ احمد بن موسی‌ صفدی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اِبن خَفاجا، شهاب‌ الدین‌ احمد بن موسی‌ صَفَدی‌ (د ۷۵۰ق‌/ ۱۳۴۹م‌)، محدث ‌ و فقیه‌ شافعی‌ می باشد.



وی‌ از مردم‌ صَفَدْ (شهری‌ در فلسطین ‌) بوده‌ و در همان‌جا رشد و کمال‌ یافته‌ است‌، اما پس‌ از مدتی‌ به‌ یکی‌ از آبادیهای‌ صَفَد نقل‌ مکان‌ کرد و در همان‌جا به‌ کار تألیف‌ و عبادت ‌ و افتاء پرداخت‌.
[۱] ابن حجر عسقلانی‌، احمد، الدرر الکامنة، ج۱، ص۳۸۱، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.



وی‌ از ابن زملکانی‌ (د ۷۲۷ق‌/ ۱۳۲۷م‌) و دیگران‌ فقه ‌ و حدیث ‌ آموخت‌. او را در بعضی‌ از ابواب‌ فقه‌ مانند ارث ‌ و وصیت ‌ چیره‌دست‌ دانسته‌اند.
[۲] ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۷، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.



به‌ نظر می‌رسد که‌ وی‌ زندگی‌ را به‌ قناعت ‌ و سادگی‌ به‌ سرآورده‌ است‌. از این‌ رو، چنانکه‌ آورده‌اند، هرگز منصب‌ و مقامی‌ نپذیرفت‌ و هیچ‌ گونه‌ مستمری‌ از کسی‌ دریافت‌ نکرد.


معاش‌ او از راه‌ کشاورزی ‌ تأمین‌ می‌شد.
[۳] ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۷- ۱۸، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.
[۴] ا بن حجر عسقلانی‌، احمد، الدرر الکامنة، ج۱، ص۳۸۱، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.





۵.۱ - منهاج‌ السالکین‌

منهاج‌ السالکین‌، شرح‌ اربعین‌ نَوَوی‌؛ نسخه خطی‌ این‌ کتاب‌ در کتابخانه توپکاپی‌ (کاراتای‌، شم و بخش‌ از آن‌ در دارالکتب‌ مصر موجود است‌).

۵.۲ - المسائل‌ و الفوائد

المسائل‌ و الفوائد: نسخه خطی‌ آن‌ در کتابخانه ظاهریه دمشق ‌ موجود است‌
[۵] زرکلی‌، الاعلام‌، ج۱، ص۲۶۱.


۵.۳ - شرح‌ التنبیه‌

شرح‌ التنبیه‌، ۱۰ مجلد، درباره فقه‌ شافعی‌
[۶] ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۸، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.


۵.۴ - العمدة

العمدة، مختصری‌ در فقه‌.
[۷] ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۸، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.
ظاهراً از دو اثر اخیر تاکنون‌ نسخه‌ای‌ در جایی‌ یافت‌ نشده‌ است‌.


(۱) ا بن حجر عسقلانی‌، احمد، الدرر الکامنة، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.
(۲) ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.
(۳) زرکلی‌، الاعلام‌.
GAL، S، K؟ R؟ T؟ Y، FE، Topkap O O سارای MO zesi KO T O phanesi ARAP ۵ Katalogu Yazmalar، استانبول، ۱۹۶۴


۱. ابن حجر عسقلانی‌، احمد، الدرر الکامنة، ج۱، ص۳۸۱، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.
۲. ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۷، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.
۳. ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۷- ۱۸، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.
۴. ا بن حجر عسقلانی‌، احمد، الدرر الکامنة، ج۱، ص۳۸۱، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.
۵. زرکلی‌، الاعلام‌، ج۱، ص۲۶۱.
۶. ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۸، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.
۷. ا بن قاضی‌ شهبه‌، ابوبکر، طبقات‌ الشافعیة، ج۳، ص۱۸، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۹ق‌/۱۹۷۹م‌.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌خفاجا»،ج۳، ص۱۱۵۷.    






جعبه ابزار