ابن‌بزری زین‌الدین ابوالقاسم عمر بن محمد عکرمه جزری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِبْن‌ِ بَزْری، زین‌الدین جمال الاسلام ابوالقاسم عمر بن محمد بن احمد بن عکرمه جزری (۴۷۱-۵۶۰ق/۱۰۷۸- ۱۱۶۵م)، فقیه
شافعی بود.
ابن بزری اهل جزیره ابن عمر - شهری در شمال
موصل (اکنون در
ترکیه ) که از آن تا موصل ۳ روز راه و محاط به
دجله است
- و
امام ،
فقیه ، مفتی و مدرس آن شهر بود.
بزری منسوب‌ِ بزر به معنی استخراج
روغن کتان است.
وی نخست در جزیره ابن عمر فقه را از
شیخ ابوالغنائم محمد بن فرج سلمی فارقی که نزیل جزیره بود و نیز از دادری فرا گرفت.
وی از
دانش عمویش هم بهره‌ور شد.
پس به
بغداد سفر کرد و نزد کیای هراسی و امام
محمد غزالی و برادرش
احمد غزالی دانش آموخت و با
ابوبکر شاشی (چاچی) صاحب کتاب
المستظهری مصاحبت داشت و گروهی از دانشمندان را درک کرد و از
علم آنان سود جست.
آنگاه به جزیره بازگشت و به تدریس پرداخت و مردم از نقاط مختلف به او روی آوردند.
وی در
فقه شافعی یگانه روزگار بود.
ابن بزری کتاب
المهذب شیخ ابواسحاق شیرازی را شرح و اشکالات و اسماء رجال آن را بیان و تفسیر کرد و آن را الاسامی و العلل من کتاب المهذب نامید.
فتاوی او نیز مشهور است و سبکی بعضی از آن‌ها را به تفصیل آورده است.
ابن بزری ۸۹ سال عمر کرد و در جزیره درگذشت.
(۱) ابن اثیر، الکامل.
(۲) ابن خلکان، وفیات.
(۳) ابوالفدا، المختصر فی اخبار البشر، بیروت، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م.
(۴) اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیة، به کوشش عبدالله جبوری، ۱۳۹۰ق.
(۵) ذهبی، محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب الا´رنؤوط و دیگران، بیروت، ۱۴۰۵ق/۱۹۸۵م.
(۶) ذهبی، العبر، بیروت، ۱۴۰۵ق/ ۱۹۸۵م.
(۷) سبکی، عبدالوهاب، طبقات الشافعیة الکبری، به کوشش محمود محمد طناحی و عبدالفتاج محمد حلو، قاهره، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۴م.
(۸) یاقوت، بلدان محمدآصف فکرت (رب) ۲۴/۷/۷۶.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن بزری»، ج۳،ص۹۶۰.
