• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌ ابی‌ ذئب‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ابوعبدالرحمان محمد بن عبدالرحمان قرشی (۸۰-۱۵۹ق)، معروف به ابن ابی ذئب، از فقها و محدثان قرن دوم هجری قمری اهل مدینه بود.



ابوعبدالرحمان محمد بن عبدالرحمان بن مغیره، معروف به ابن ابی ذئب قرشی عامری مدنی، از طایفه بنی عامر بن لؤی بود و به سال ۸۰ق متولد شد و اهل مدینه به شمار می‌رفت. از راویانی همچون عکرمه، شرحبیل بن سعد، نافع و حارث بن عبدالرحمان روایت کرده است و محدثانی همانند یحیی القطان، آدم بن ابی ایاس و عاصم بن علی از وی روایت کرده‌اند. ایشان از فقها و محدثان اهل مدینه بود و زمانی نیز در بغداد حدیث می‌کرد و مدتی سمت قضاوت را بر عهده داشت. وی متهم به عقیده قدریه بود، ولی اکثر رجال‌نویسان آن را ردّ کرده‌اند. ابن حجر می‌نویسد که ایشان از محدثان ثقه، راستگو و فردی صالح و باتقوا به شمار می‌رفت.


وی سرانجام به سال ۱۵۹ق یا ۱۵۸ق در کوفه درگذشت و در همان جا دفن گردید.


کتاب السنن در موضوع فقه از جمله آثار اوست که بر اساس کتب فقهی مرتب شده و شامل ابواب مختلفی از قبیل صلاة، طهارت، صیام، زکات و غیره می‌باشد.
[۲۴] دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۱، ص۲۹۰.
[۲۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۶، ص۷.



۱. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۴۸۵.    
۲. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۷۷.    
۳. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۱۵۳.    
۴. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۳۱۴.    
۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۹۷.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۷، ص۱۴۰.    
۷. ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۷، ص۳۹۰.    
۸. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۵، ص۶۳۱.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۷، ص۱۴۰.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۶۰۰.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۷، ص۱۴۰.    
۱۲. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۷۷.    
۱۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۹۹.    
۱۴. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۷۷.    
۱۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۱۰۲.    
۱۶. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۴۸.    
۱۷. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۸۳.    
۱۸. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۱۰۶.    
۱۹. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۵، ص۶۴۳.    
۲۰. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۷۷.    
۲۱. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۷۷.    
۲۲. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۴۸.    
۲۳. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۲، ص۲۶۵.    
۲۴. دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۱، ص۲۹۰.
۲۵. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۶، ص۷.
۲۶. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۱۵۷.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۲۷، برگرفته از مقاله «محمد قرشی».






جعبه ابزار