• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن عبدربه اندلسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





احمد بن محمد اندلسی (۲۴۶-۳۲۸ق) شاعر و ادیب برجسته قرن چهارم هجری قمری بود که در سال ۲۴۶ هجری قمری متولد شد و در سال ۳۲۸ هجری قمری درگذشت. وی از معاصران و استادان خود بهره‌برداری کرده و در موضوعات مختلفی همچون تاریخ، ادبیات، و زهد فعالیت داشته است.



أَبُو عُمَر أَحْمَد بْن مُحَمَّد بْن عَبْد رَبِّه بْن حَبِيب قُرْطُبِي أَنْدَلُسِي، معروف به ابن عَبْد رَبِّه، در سال ۲۴۶ هجری به دنیا آمد.
از موالی هشام بن عبدالرحمان و اهل قرطبه بود. برخی معتقدند اشعار ابن عبدربه بر تشیع وی دلالت دارد.
ابن عبد ربّه اشعار بسیاری سرود که نام مجموعه آنها را ممحّصات نهاد. وی همچنین امیر محمد، امیر منذر و عبداللّه ناصر از امویان‌ اندلس را مدح کرد.
منابع، او را فردی دیندار، راستگو و موثق دانسته‌اند.
وی در آغاز با ابومحمد یحیی قلفاط شاعر، رابطه دوستی داشت؛ ولی به خاطر جریانی که بین آن دو رخ داد، این دوستی به اختلاف انجامید و یکدیگر را هجو گفتند.


ابوعمر از بقیّ بن مخلّد، ابن وضّاح وخُشَّنی روایت کرد. سعید بن قزّاز و نیز ابوبکر یحیی بن مالک‌ اندلسی اشعاری از او را روایت کرده‌اند.


آثار ابوعمر عبارت‌اند از: العقد الفرید در تاریخ و آداب که در ۵۰ جزء و ۲۵ جلد تدوین شده و بارها چاپ شده است.
قصیده‌هایی در زهد که در سال‌های پایانی عمر خود به نظم کشید؛
اخبار فقهاء قرطبه، اللباب فی معرفة العلم والآداب، دیوان شعر، الارشاد فی اللغه، منتخب اخبار الفقهاء المتاخرین من اهل قرطبه (الاحتفال).


ابوعمر در سال ۳۲۸ هجری از دنیا رفت. و در مقبره بنی العباس به خاک سپرده شد. البته برخی درگذشت وی را در سال ۳۸۲ هجری دانسته‌اند. او در پایان عمر به فلج دچار شد. (دیگر منابع:)


۱. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیه الملتمس، ص۱۴۸.    
۲. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة والنهایة، ج۱۵، ص۱۲۰.    
۳. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیه الملتمس، ص۱۵۰.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۴، ص۲۲۲.    
۵. ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء والرواة للعلم بالاندلس، ج۱، ص۳۷۹.    
۶. حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ص۲۳۳.    
۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادبا، ج۱، ص۴۶۴.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۴، ص۲۲۲.    
۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۲، ص۱۱۵.    
۱۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیه العارفین، ج۱، ص۶۰.    
۱۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۱.    
۱۲. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۸، ص۸.    
۱۳. ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء والرواة للعلم بالاندلس، ج۱، ص۵۰.    
۱۴. ثعالبی، عبدالملک بن محمد، یتیمه الدهر، ج۲، ص۸۵.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۹.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۴۹۴.    
۱۷. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآه الجنان، ج۲، ص۲۲۲.    
۱۸. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۳، ص۲۶۶.    
۱۹. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاة، ج۱، ص۳۷۱.    
۲۰. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۱۱۰.    
۲۱. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۴، ص۱۴۶.    
۲۲. مقری تلمسانی، احمد بن محمد، نفح الطیب، ج۴، ص۳۲.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد اندلسی»، ج۲، ص۷۵.







جعبه ابزار