• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن السبیل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابن السبیل‏ در فقه یکی از مواردی است که زکات به آن تعلق می گیرد




به مسافر در راه مانده و نیازمند، ابن السّبیل گفته مى‏ شود؛ هر چند در شهر خود داراى مال و سرمایه باشد. ابن السّبیل به این معنا در قرآن و روایات نیز به كار رفته و در باب‏هاى زکات و خمس از آن بحث شده است.



اقامت سى روزه همراه با تردید و نیز قصد اقامت ده روزه در یک محل و مانند آن كه نماز را تمام و روزه را واجب مى‏كند، مانع از صدق ابن السّبیل نیست،امّا كسى كه از وطن خود قصد سفر داشته و هزینه آن را نداشته باشد، بنابر رأى مشهور ابن السّبیل نیست.

ابن السّبیل یكى از هشت صنف مستحق زکات
[۵] جواهر الكلام ۱۵/ ۳۷۲- ۳۷۳.

و شش صنف مستحق خمس است. از این رو، اگر از سادات باشد، از خمس
[۶] ۱۶/ ۸۸.
و اگر از غیر سادات باشد، از زكات به اندازه كفایت
[۷] ۱۵/ ۳۷۶.
به او داده مى‏شود.
در سفر معصیت نبودن و بنابر رأى مشهور عدم امكان تأمین هزینه سفر از راه دیگرى مانند قرض كردن و فروختن اموال، دو شرط پرداخت زکات به ابن السّبیل است.
[۸] ۳۷۳- ۳۷۶.
این دو، بنابر رأى مشهور، در پرداخت خمس به ابن السّبیل نیز شرط است.
[۹] العروة الوثقى ج۲،ص۴۰۳




 
۱. توبه/سوره۹،آیه۶۰    
۲. انفال/سوره۸،آیه۴۱    
۳. وسائل الشیعة ج۹،ص۲۱۲- ۲۱۳    
۴. جواهر الکلام ج۱۵، ۳۷۲-۳۷۳    
۵. جواهر الكلام ۱۵/ ۳۷۲- ۳۷۳.
۶. ۱۶/ ۸۸.
۷. ۱۵/ ۳۷۶.
۸. ۳۷۳- ۳۷۶.
۹. العروة الوثقى ج۲،ص۴۰۳




جمعی از پژهشگران زیر نظر آیت الله هاشمی شاهرودی فرهنگ فقه اهل بیت ج۱،صفحه۲۲۱




جعبه ابزار